lingua Xhosa

LIGUA XHOSA
Situación xeográfica.
A lingua xhosa e falada en tres puntos de África: Sudáfrica, Lesoto e Botswana. As provincias de Cabo Oriental, Cabo Occidental e o sur de KwaZulu-Natal son asque rexistran un maior número de falantes.

Familia e procedencia.
O Xhosa é unha lingua Bantú da familia Nguni. Esta familia de idiomas son os únicos que empregan as sons “clic” tomados das linguasKhoisan, os habitantes orixinais desa zona. Un 15% da lingua Xhosa é de orixe khoisan. Esta lingua é mui similar ó Zulu e o Sotho.
O sistema de numeración é arábico, o sentido de escritura deesquerda a dereita e empregan o alfabeto latino.

Documentación sociolingüística.
Número de falantes:
En Sudáfrica falan Xhosa arredor de 7.310.000 que son un 17,5% da poboación.
En Lesoto son 20.000as persoas que o falan, o 1% da poboación.
Recoñecemento oficial:
Xhosa e un dos once idiomas oficiais de Sudáfrica, destas once linguas oficiais dúas son linguas indoeuropeas: inglés e afrikáans(moi parecido o holandés), as outras nove son da familia bantú: ndebele, sotho do norte, sotho, suazi, tsonga, tswana, venda, xhosa e zulú. A maiores destas nove linguas oficiais existen oito nonoficiais chamados idiomas nacionais.
O xhosa e lingua oficial nas provincias de  Cabo Occidental, Cabo Oriental, Cabo Norte y Estado Libre.
A lexislación do país prevé a ensinanza nos dous idiomasoficiais, o inglés e o afrikáans, e o uso nas administracións públicas, tamén promove o respecto das demais linguas do país.
Uso da lingua:
O idioma máis falado nos fogares dos sudafricanos e o zulú conun 23,8%, de seguido esta o xhosa con un 17,6% e o afrikáans con un 13,3%. A maioría dos sudafricanos falan idiomas da rama bantú.
Documentación gráfica.
Novela escrita en xhosa de A. C. Jordantitulada Ingqumbo Yeminyanya 1940.

Guybon Sinxo, Umzali Wolahleko

Deon Meyer.

Barbara Mutch, La hija de la criada. http://www.youtube.com/watch?v=1vYAnBHb6Y8

Miriam Makeba explicando xhosa:...