Aaaa

BIZITZA
Txomin edo Domingo Agirre Ondarroan 1864. Urtean jaio eta Zumaian 1920. Urtean hil egin zen. Euskal idazle eta apaiza izan zen, eta askoren ustez euskarazko lehen eleberrigilea.
Familiaxume baten magalean hazi zen. Txikitatik abadetzarako gogoa sortu zitzaion, baina bere familia behartsua zenez, zaila zuen ikasketak egitera joan ahal izatea.
Behin, Bilboko Mariano IbarguengoitiaArtziprestea ezagutu eta haren laguntzaile bihurtu zen. Gasteizko seminarioan ikasi ondoren, Zumaiako Karmeldarren kapilau izendatu zuten. Kargu altuagoa izateko aukerak izan zituen, baina hauekerrefusatu eta Zumaian gelditzea erabaki zuen, eta bertan sortu zituen bere lan ezagunenak.
Euskaldunak euskaraz egin behar zuela beti eta ondo uste zuen , erdarakadarik gabe; beraz, Euskal Herria maitatu etadefendatu eta kristau zintzoa izan zen.
1918an Euskaltzaindia sortu zen Oñatiko batzarrean eta Txomin bertan batzarkide izan eta zuzendaritzaz arduratu zen. Geroago, euskaltzain izendatu zuten,baina bere osasun ahularengatik denbora laburrean egon zen bertan. 1920.ean hil zen Zumaiako kapeilau etxean.
OBRAK
Eleberriez gain, ipuin, olerki, eta artikuluak idazten ere trebatu zen, baina nikeleberri batzuez hitz egingo dizuet.
OHITURAZKO ELEBERRIAK
Baserri eta arrantzaleen arteko giroa islatzen zen eleberri-mota horretan,
istorioa giro idealizatu batean kokaturik. Euskara modernoarenaurka
askotan altxatzen zen, ohitura zaharrak defendatzen zituelako. Eleberri
honetako pertsonaiak lauak eta abstraktuak dira.
Ohiturazko eleberriak Euskal Herriko ikuspegi bakarra islatzen zuen,hau da, kristau zintzoa, tradizionala. Ez da eleberri deskribatzailea,
arauemailea baizik: ereduzko euskalduna izateko jarraitu behar diren
arauak ezartzen dituzte zeharka. Euskara garbia, herrikoiaeta bizia, epitetoak eta aditz oso aberatsak, baina euskara beti-betikoa.
Auñemendiko Lorea (1897)
"Euskalzale" egunkarian irten zen lehenengo aldiz eta urte bat geroago liburu moduan argitaratu...