acentuacion

Casos especiais de acentuación: o acento diacrítico
Utilízase o acento gráfico con función diacrítica para distinguir dúas palabras que teñen a
mesma forma na escrita, pero que se diferencian porque a vogal tónica ten distinto timbre
(nunha palabra a vogal tónica pronúnciase como aberta e na outra palabra como pechada):
póla/pola; ou porque unha palabra é tónica e a outra átona: dá/da. Nonsempre é necesario
facer diferenzas gráficas, porque o significado das palabras escritas resulta claro ao apareceren
en contextos diferentes: el colle (o aberto), colle ti (o pechado), etc. Outras veces
pode haber confusións e por iso cómpre pórlle acento a unha das dúas formas homógrafas
(que teñen a mesma forma gráfica); neste caso pónselle sempre acento gráfico á palabra
que ten vogalaberta ou á que é tónica. Algunhas destas palabras son:
・(a + a artigo; substantivo) a (artigo; pronome; preposici)
ba (“esfera”) bola (“peza de pan”)
c・(ca + a) ca (conxunci)
c疽 (ca + as) cas (preposici)
ch・(“plana”) cha (che + a)
c・(ca + o) co (con + o)
c (ca + os; substantivo) cos (con + os)
cpre (“・mester”) compre (“merque”)
d・(presente e imperfecto do verbo dar) da (de + a)
d疽(presente do verbo dar) das (de + as)
d・(“compaix”) do (de + o)
・(presente do verbo ser) e (conxunci)
O verbo con pronome enclítico e cos alomorfos do artigo -lo (s), -la (s)
Cando os verbos levan pronomes enclíticos, no tocante á acentuación gráfica compórtanse
como se fosen unha soa palabra. De aí que teñamos: cantaraa/cantáraa, méteseche; meteuse;
tómao...
E igual sucede coa combinaciónverbo + variantes alomórficas do artigo -lo (s), -la (s):
cóme-lo caldo/come-lo caldo, bebéra-la auga/bebera-la auga...
As formas verbais que levan acento diacrítico mantéñeno cando van seguidas dunha
forma átona do pronome: é/éche/éa; dáo/dáme/dálle...
Páxina 24 de 68
Os adverbios rematados en –mente. Palabras compostas
Os adverbios rematados en –mente non levan acento gráfico en galego:dificilmente,
habilmente, utilmente...
Tampouco levan acento gráfico o primeiro termo das palabras compostas soldadas:
Riotorto, vichelocrego...
Outros casos
Non se acentúan as formas do demostrativo para distinguir cando é determinante ou
pronome: esta casa, este sitio, gústame esta, colle aquel...
Non se acentúan as interrogativas e exclamativas directas: Cantos anos tes? Como techamas? Que é iso?, Que desgraza!, Canto tempo sen verte!...
Tampouco se acentúan as interrogativas e exclamativas indirectas: pregúntalle cando
volve, pregúntalle como se chama... Agás cando for preciso para evitar anfiboloxías:
dille qué queres/dille que queres, xa sabes cánto lle gustou/xa sabes canto lle gustou...
Las reglas de acentuación en castellano

Las reglas generales deacentuación son básicamente las mismas que en gallego
Agudas o ox咜onas: portavoz, maldad, camión, corazón, también, jamás...
Graves o parox咜onas: medios, llana, revela, difícil, cárcel, automóvil...
Esdr仼ulas o proparox咜onas: áspera, esdrújula, propósito...
Sobreesdr仼ulas: cómetelo, tráemela...
La acentuación gráfica de diptongos:
La acentuaci de los diptongos sigue las reglas generales. Porlo tanto, si el acento de la palabra recae sobre
una s匀aba con diptongo, y a 駸ta le corresponde una tilde seg佖 las reglas generales, esta tilde se coloca sobre
la vocal fuerte (a, e u o). Ejemplos: co-rréis, hués-ped...
Cuando son dos vocales d饕iles las que est疣 en contacto (ui o iu), a efectos de acentuaci, se considera
que se trata de un diptongo. Del mismo modo que para el resto de losdiptongos, si a dicho diptongo le corresponde
una tilde, esta se coloca en el segundo elemento: ben-juí, cuí-da-te, je-suí-ti-co, des-truí, pero jesui-
ta, des-truir...
Existen excepciones a esta 伃tima regla. Las formas verbales huí, huís, huía, huían y huías (y sus equivalentes
del verbo fluir) se acent俉n gr畴icamente.
Los onom疽ticos y patron匇icos de origen catal疣 terminados en -iu o -ius,...