Alzheimerra

ALZHEIMERRA

IRAKASLEA: LORETO SAENZ DE UGARTE
IRAKASGAIA: GIZARTE LANGINTZARAKO SOZIOLOGIA
EGILEAK: ENERITZ ETXABE, ANA HORN, SAIOA ALVAREZ, JANIRE GORDO ETA IRATI BAROJA => taldea: 6.A
DATA: 2012ko Azaroaren 27a.

AURKIBIDEA

1. SARRERA………………………………………………………………………..(2)
2. ALZHEIMERRAREN DEFINIZIOA…………………………………………….(2)
2.1NORTZUEI ERASATENDIE?........................................................(2,3)
2.2ARRISKU FAKTOREAK……………………………………..……….(3,4)
2.3SINTOMAK…………………………………………………….……….(4,5)
2.4LURRALDEEN ARABERAKO BANAKETA………………..………..(6)
3. ALZHEIMERRAREN BALIABIDE HISTORIKOA…………………………..(6,7)
4. TAULA……………………………………………………………….…………….(8)
5. FAMILI ETA ZAINTZAILEEN SUFRIMENDUA………………………………………………………………….(9,10)
6. PREBENTZIOAK……………………….………………………………………(10)
7. LAGUNTZABALIABIDEAK……………………………………………….(10,11)
8.ERAKUNDEAK………………………..………………………….(11,12,13,14,15)
9. DIAGNOSTIKOA……………………………………………………………(16,17)
10. ONDORIOAK…………………………………………………………………..(17)
11. BIBLIOGRAFIAK………………………………………………………………(18)

1.SARRERA
Gaur egun , nabaria da gero eta jende gehiagok duela alzheimerra. Eta dementzia hau dutenak gero eta gazteagoak d ira. Bestalde, egin dituzten ikerketenarabera, etorkizunean izango den alzheimer kopurua beldurgarria izango da. Egoera honek, familiak rol aldaketak dakartza, batez ere haur izatetik guraso izatera pasatzen da. Horregatik aukeratu dugu gai hau; gure etorkizunaren zati izango delako eta modu batean edo bestean eragingo digulako.
2.ALTZEIMERRAREN DEFINIZIOA
Alzheimerra neuronen endekapenezko gaixotasuna da; horrek esan
nahi du neuronaksuntsitzen direla, funtzio kognitiboen mailaz mailako eta
erabateko narriadura ekarri arte (oroimen-galera, hitz egiteko zailtasunak,
orientazio eza eta eguneroko jarduerak burutzeko arazoak). Nahaste kronikoa
eta mailaz mailakoa da.
Alzheimerraren eraginez, gaixoaren aldartea eta portaera nabarmen
aldatzen dira. Horrez gain, eguneroko eginbeharrak egiteko gaitasuna ere
kentzen dio.
Gauregun baliabide anitz ditugu eskura Alzheimerra zein beste
dementziaren bat duen pazientea bizirik dagoen artean espezialistak emandako
diagnostikoa berresteko: batetik, oroimenaren eta hitz egiteko eta arrazoitzeko
gaitasunaren behaketa neurologikoa eta neuropsikologikoa; eta bestetik,
markatzaile biologiko eta genetikoen azterketa.
Alzheimerrak nortasun aldaketa ugari eragiten
dio gaixoari,baita portaeraren hainbat gorabehera ere. Gainera,
gaixotasunak aurrera egin ahala, pentsatzeko, gogoratzeko, ikasteko eta
arrazoitzeko gaitasunak galtzen doa: azkenean, Alzheimerrak ingurukoen
guztiz mende jartzen du gaixoa, ezertarako gai ez dela.
2.1 NORTZUEI ERASATEN DIE?

Adina: Alzheimerra maizago ikusten da 65 urtetik gorakoengan,
nahiz eta salbuespenak egon badauden etagazteagoei ere erasan
diezaiekeen: 40 edo 45 urte dituztenengan ere ezagutu dira Alzheimer kasuak.
Dena dela, kontuan hartu behar da gaixotasun honek ez duela zahartzaro normalaren ohiko narriadura intelektualarekin zerikusirik. Bestetik, Alzheimer kasu asko gehiago detektatzen dira 60 urtetik 90era dituztenen artean, batez ere, 80 urtetik gorakoengan.

Arraza: Alzheimerrak berdin-berdin eragitendie etnia zein jatorri
orotako pertsonei.

Sexua: Alzheimerraren ondorioz hildakoen artean, gehienak
emakumeak izan dira. Izan ere, beste faktore batzuk tartean badaude ere, emakumeek bizi-itxaropen luzeagoa dutelako gertatzen da hori. Bestalde, bizi-itxaropen luzeagoa izateak duen eraginaz aparte, emakumeek gaixotasuna garatzeko arrisku handiagoa omen dute (baliteke menopausiaren ondotikestrogenorik gabe geratzeak horrekin zerikusirik izatea).
Genetika: Markatzaile genetiko jakin batzuk gaixotasuna garatuko
den seinale izan daitezke, arrisku-faktoreak alegia. Duela urte gutxi, zenbait adituk zera aurkitu zuten: kolesterola garraiatzeaz arduratzen den proteina batek, APOE deritzonak (4. aleloaren eramaile direnetan), Alzheimerra izateko arriskua areagotu dezakeen gene bat duela...