Biograf As

ROSALIA (Santiago, 1837 – Padrón, 1855)
Rosalía nace en Santiago en 1837. Os seus primeiros anos pasaos en Castro de Ortoño en contacto co mundo rural, ao coidado da súa tia,e é por eso polo que despois transmite ese ruralismo nos seus poemas.
Aos 15 anos trasládase a Santiago a estudar e a participa en veladas literarias e musicais. Aos 19 anosmarcha a Madrid, onde publica o seu primeiro libro de poemas titulado La Flor. Alí coñece a Manuel Murguia e casan. Reside en diferentes lugares fora de Galicia por mor do traballodo seu home. Estes anos serán de gran produtividade literaria dado que escribe Cantares Gallegos, Follas Novas e a maioría das súas novelas en castelán.
De regreso a Galicia, en1871, reside na Caruña, Santiago e Padrón. Finalmente ocupa a coñecida como Casa da Matanza na parroquia de Iria, en Padrón. Alí escribirá En las orillas del Sar ferma de cancro.Morre en 1855.

CURROS ENRÍQUEZ (Celanova, 1851 – A Habana, 1908)
Nace en Celanova en 1851 a alí pasa a súa infancia marcada polos conflitos co seu pai. Con só 15 anos,trasládase a Madrid, onde estuda Bacharelato, comeza a carreira de Dereito e inicia a súa actividade como xornalista. Tamén escribe o seu primeiro poema, "Cántiga".
En 1871 dáse a coñecercomo poeta. Regresa a Galicia como Funcionario na Delegación de Facenda, mentres vai escribindo "Aires da miña terra", que se publicará en 1880. En 1894 emigra a Cuba e colaborana creación da Real Academia Galega.
Morre na Habana en 1908.

EDUARDO PONDAL (Ponteceso, 1835 – A Coruña, 1917)
Nace en Ponteceso e estuda o Bacharelato en Santiago deCompostela. En 1860 remata a carreira de Medicina e marcha a Ferrol para exercer a súa profesión, que abandona para retornar a casa natal e dedicarse por enteiro á literatura.