biologia

Na cosmoloxía física, o termo Big Bang ten tres significados relacionados. Refírese ós feitos observables da evolución do universo. Tamén é un modelo cosmolóxico no cal o universo estivo expandíndose dende hai 13,7 miles de millóns de anos, a partir dun estado enormemente denso e quente. Tamén úsase nun senso máis reducido para describir a explosión ocorrida no (ou cerca do) tempo 0 na historiado universo.
A evidencia observacional do Big Bang inclúe a análise do espectro luminoso das galaxias, que revela un desprazamento cara o vermello proporcional á distancia nunha relación descrita pola lei de Hubble. Combinada coa asunción de que os observadores posicionados en calquera lugar do universo farían observacións similares (principio de Copérnico), isto suxire que o propio espazo estaseexpandindo (ver espazo métrico). Retrotraéndonos no tempo dedúcese o estado inicial do universo (no tempo 0), o cal é a premisa clave do Big Bang.
O apoio teórico do Big Bang ven de modelos matemáticos, chamados modelos de Friedman, que amosan que un Big Bang é consistente coa relatividade xeral e co principio cosmolóxico, que di que as propiedades do universo deberían ser independentes daposición ou orientación.
A teoría da nucleosíntese do Big Bang predí o paso no cal varios elementos de luz son creados en modelos do universo antigamente e dá resultados que son xeralmente consistentes coas observacións. O modelo do Big Bang, ademais, predí a radiación de fondo de microondas, un fondo de feble radiación microondas que enche o universo. O descubrimento da radiación de fondo demicroondas en 1964 levou a que os físicos aceptasen, polo xeral, que o Big Bang é o mellor modelo para explicar a orixe e a evolución do universo.
[editar] Historia
Véxase tamén: Liña de tempo da cosmoloxía e Historia da astronomía
A teoría do Big Bang desenvolveuse a partir de observacións da estrutura do universo e de consideracións teóricas. No 1912 Vesto Slipher mediu o primer efecto Doppler dunha"nebolusa espiral" (nebulosa espiral é un termo obsoleto para galaxias espirais), e pronto descubriu que case todas esas nebulosas estaban alonxándose da Terra. Non comprendeu as implicación cosmolóxicas deste feito, e naquela época había moita controversia (o Gran Debate entre Shapley e Curtis) sobre se esas nebulosas eran "universos illa" exteriores á Vía Láctea.[1] Dez anos despois, AlexanderFriedmann, un cosmoloxista e matemático ruso, obtivo as ecuacións de Friedmann a partir das ecuacións de Einstein da relativididade xeral, mostrando que o universo podería estar expandéndose, en contraposición o modelo de universo estático que defendía Einstein.[2] En 1924, a medición de Edwin Hubble da gran distancia a nebulosa espiral mais cercana mostrou que eses sistemas eran outras galaxias.Derivando ecuacións ata chegar as ecuacións de Friedmann, pero independentemente, en 1927, Georges Lemaître, un sacerdote belga católico, predixo que o retroceso das nebulosas debíase a expansión do universo.[3] En 1931 Lemaître foi máis alá e suxiriu que o universo empezara en forma dun simple "átomo primitivo", facendo eco das anteriores especulacións sobre o ovo cósmico (orixe do universo).[4]Empezando en 1924, Hubble coidadosamente desenvolveu unha serie de indicadores de distancia, o predecesor da escala de distancias cósmicas, usando o telescopio Hooker de 100 polgadas no Observatorio Monte Wilson. Isto permitiulle estimar as distancias ás galaxias cuxos corrementos ó vermello foran medidos, na súa maior parte por Slipher. En 1929, Hubble descubriu unha relación entre distancia evelocidade de retroceso, agora coñecida como lei de Hubble.[5][6] Lemaître xa mostrara que isto era esperado, dado o principio cosmolóxico.[7]


Representación dun artista do satélite WMAP recollendo datos para axudar os científicos a entender o Big Bang.
Durante os anos 1930, outras ideas propuxéronse como cosmoloxías non estándares para explicar as osbervacións de Hubble, incluíndo o modelo...