Cancion Gato

Páginas: 7 (1536 palabras) Publicado: 26 de abril de 2012
La canción del gato
Mixteco de San Agustín Tlacotepec Canta: Genara Aguilar Sánchez

La canción del gato forma una parte de la tradición oral de la Mixteca Alta; y muchos pueblos tienen una variante de ella. La presente versión es del pueblo de San Agustín Tlacotepec, distrito de Tlaxiaco, Oax.; se grabó cuando la señora Genara Aguilar Sánchez la cantó en su casa el día 29 de julio de 1997; serevisó la transcripción el día 2 de junio de 1998. Ella dijo que la tradición de su pueblo es presentar esta canción en las fiestas. Una persona toca la guitarra; otra, el violín; y una tercera persona, señor o señora, baila y canta abrazando un gato vivo, señalando las partes de su cuerpo mientras canta. A pesar de que se canta en mixteco, la canción muestra una cultura colonial con fuerteselementos hispánicos. En primer lugar, está basada en el gato, un animal que trajeron los españoles. Además, hace referencia a los oficios, los artefactos y los alimentos de la cultura española. Parece que este canto es una manera de burlarse un poco de la “gente de razón” por los desprecios e injusticias que los mixtecos han sufrido en sus manos. Se presentan primero las palabras en mixteco, despuésuna traducción al español y al final la melodía.

Yaa i'ya ndivilu
Coro: Ndindava ndindoso i'ya ndivilu. Ndindava ndindoso i'ya ndikueñi.

La canción del gato: Mixteco de San Agustín Tlacotepec. Canta: Genara Aguilar Sánchez. Producción: Elena Erickson de Hollenbach y Fernando Hollenbach F. Transcrita con la ayuda de Claudia García Pérez, originaria de Zaragoza Peñasco, Tlaxiaco. Dibujo:Clare Scott. http://www.sil.org/americas/mexico/mixteca/tlacotepec/F009-CancionGato-QMP.pdf [Oct 1999] © 1999 Summer Institute of Linguistics. Derechos reservados conforme a la ley. Puede reproducirse para fines educativos y no lucrativos siempre que no se altere en forma alguna.

1.

¿Na ni kuu yiki xini i'ya ndivilu, Nu masu tinteru escribano ni kuu yiki xini i'ya ndivilu?

2.

¿Na ni kuuso'o i'ya ndivilu, Nu masu cuchara cocinera ni kuu so'o i'ya ndivilu?

Coro: Tanta tatanta tatanta tatanta tatanta tatanta tanta tatanta. Tanta tatanta, tanta tatanta, tatanta tatanta tanta tatanta. 3. ¿Na ni kuu nduchi i'ya ndivilu, Nu masu anteojo cantor ni kuu nduchi i'ya ndivilu? 4. ¿Na ni kuu xitnii i'ya ndivilu, Xnitachi herrero ni kuu xitnii i'ya ndivilu? Coro: Tanta tatanta tatantatatanta tatanta tatanta tanta tatanta. Tanta tatanta, tanta tatanta, tatanta tatanta tanta tatanta. 5. ¿Na ni kuu ixi yu'u i'ya ndivilu, Yiki tiku costurera ni kuu ixi yu'u i'ya ndivilu? 6. ¿Na ni kuu nu'u ye'e i'ya ndivilu, Ajo cocinera ni kuu nu'u ye'e i'ya ndivilu? Coro: Tanta tatanta tatanta tatanta tatanta tatanta tanta tatanta. Tanta tatanta, tanta tatanta, tatanta tatanta tanta tatanta. 7. ¿Na nikuu nu'u yoso i'ya ndivilu, Nu masu sierra carpinteru ni kuu nu'u yoso i'ya ndivilu? 8. ¿Na ni kuu yaa i'ya ndivilu, Yaa i'ya ndivilu, lima herrero ni kuu yaa i'ya ndivilu? Coro: Tanta tatanta tatanta tatanta tatanta tatanta tanta tatanta. Tanta tatanta, tanta tatanta, tatanta tatanta tanta tatanta. 9. ¿Na ni kuu yiki chiyo i'ya ndivilu, Nu masu pala panadero ni kuu yiki chiyo i'ya ndivilu?

2 10.

¿Na ni kuu yiki yata i'ya ndivilu, Nu masu arco violín ni kuu yiki yata i'ya ndivilu?

Coro: Tanta tatanta tatanta tatanta tatanta tatanta tanta tatanta. Tanta tatanta, tanta tatanta, tatanta tatanta tanta tatanta. 11. ¿Na ni kuu kutu yoo i'ya ndivilu, Kañu kivi ndute ve'e rey ni kuu kutu yoo i'ya ndivilu? 12. ¿Na ni kuu corazón i'ya ndivilu, Nu masu reloj ni kuu corazón i'ya ndivilu?Coro: Tanta tatanta tatanta tatanta tatanta tatanta tanta tatanta. Tanta tatanta, tanta tatanta, tatanta tatanta tanta tatanta. 13. ¿Na ni kuu xtaja'a i'ya ndivilu, Nu masu sellu presidente ni kuu xtaja'a i'ya ndivilu? 14. ¿Na ni kuu jiti libru i'ya ndivilu, Nu masu libru ka'vi rey ni kuu jiti libru i'ya ndivilu? Coro: Tanta tatanta tatanta tatanta tatanta tatanta tanta tatanta. Tanta tatanta,...
Leer documento completo

Regístrate para leer el documento completo.

Estos documentos también te pueden resultar útiles

  • Cancion jelical para un gato jelico
  • gat gat gat
  • Gatos
  • Gatos
  • Soy gat
  • Gatos
  • Gatos
  • Gato

Conviértase en miembro formal de Buenas Tareas

INSCRÍBETE - ES GRATIS