Diario Para Paula

JUANITA IBARBARRIAGA.

Ermua Bizkaiko ekialdeko udalerria da. Durangaldea eskualdean kokatu ohi da, nahiz eta geografikokiDebabarrenan egon. Ermua 1140 eta 1383 urteen artean sortu zuten, garaihartako udalerri bizkaitar askorekin gertatu bezala, sortzearen urte zehatza ez dakigu, ordea. Antzinean Ermuan bizitzen zen Valdespinako markeserria. Lehendabizikoz 1736an Filipe V.ak Andrés AgustínOrbe Zarautzi emandako noblezia titulua da. 280 urtetan zehar titulua Orbe familian izan da. Markesen artean III.a, IV.a eta V.a, batez ere III.a zen Jose Maria Orbe, nabarmentzekoak dira, XIX. eta XX.mendeetan zehar karlismoren buruzagiak zirenak. 1733an honek bere iloba zen Andrés Agustín Orbe Filipe V.ak Valdespinako markes bilakatzea lortu zuen. Horrela artzapezpikuaren familiak honen ospeajarauntsi zuen. Artzapezpikua Ermuan bere jaioterrian jauregia eraiki zuen, egun bertako udaletxea dena. Eta horregaitik kontatuko dugu nola Ermua euki zuen jauregia:

Antzinean Ermuak ez zeukanudaletxerik, eta udaletxea ermuko herrian zeuden baina banatuta, udaletxeak zati desberdinetan zeuden.
Eta zati hoiek pisu desberdinetan zeuden, pisu bakoitzan zati hoien administratzaileak zeuden. Hitzgutxitan esanda, udaletxea kaos kutxa eginda zegoen. Bitartean Valdespinako Markesa bere Madrileko estera joan zen, eta Ermuko udaletxea Valdespinako eraikuntzan beraien udaletxea jartzea pentsatu zuten,dena ondo eta txukuna egoteko.
Ordun, Valdespinara eskatu zitzaizkion, baina Valdespina ez zegoen de akordu, udaletxearekin eta ez zizkion laga eraikuntza. Orduan Ermuko udaletxeak diru batproposatu zizkion Valdespinari, baina hark ez zuen nahi, eta Valdespina familiak ez zuen etxe hori erabiltzen. Beraiek Madrilen zeuden beraien jauregian eta horaindik guk ez genuen edaletxea dotore bat,baizik eta aintzinean antzineko udaletxea apurtu zizutelako.
Valdespina familia bi Jáuregui zeuzkaten Ermuan, bat oso zaharra eta bestea (udaletxeak nahi zuena) polita eta dotorea.
Urteak pasa ziren...