El Chote

Páginas: 3 (671 palabras) Publicado: 11 de octubre de 2012
FLORA MEDICINAL TÉNEK DE LA COMUNIDAD DE TANLEAB MUNICIPIO DE HUEHUETLAN, SAN LUIS POTOSÍ 

TOJOMTALAB ILAL TENEK TI AL KUENCHAL TANLE'AB

Tsote', Chote

Parmentiera edulis DC.
Tsote'
Pel juny te' u puwel akak lejab in t'ek'em; in te'lil xi k'ochol yab in kwa'al in k'idhal, juta' in kwa'al tin k'we'el, in xekel t'ijax ani we tsapik ani yaxuxul, in k'wajbal in witsil dhakni', ani in walilk'oxdha' in k'wajbal tin te'lil ani tin kwe'el. Axi te' walam tsamamal. Axi te' y ejtowal ki ela' patal an támub ti alte', ti wal an itse' juta' mas ka' tsu'u' ti ba an telmadh tsabal, pel jun y te'nix in k'wajbal in shekel patal an tamub, ani in k'wajbal an tsalam k'al an ko'nel. Juta' yab alwa', com in k'wajbal in walil tam u ijkanal tsabal ani com tsiik aní wejnek in k'apal an pakax tamjunchikil an pakax u k'uxbanal tin nuk' yab in ejtowal kin wat'ba u tsemel; u witsim tin bukchil a its' an támub.
An bichowchik ju'ta ka ela'. Ka ejto ka ela' patal in puwel an bichow tam ajab ani anbichowchik jaye jant'ini' Dhinkabe', K'anwits, Akich mom, ani ti Dhakpen.
Eyad ilaltalab. An witsil u eynal tam yajnal an xutsun, tam jun u bajuab k'al an ik' ka bijoy ani ka k'wajba' ta xutsun juta' tayajnal ka ejto ka k'wajba jayil ka le'na'; in walil ka ejto ka eyendha jaye ani alwa' k'al a kux ka k'apu wiyadh tam ka le'jna'.
An ot'somtalab kal axi yawlats. An ik' ta xutsun u tujel tam anatiklab u wat'el ju'ta ti k'ak' ani juta' ti tsamay ani jayetse k'i tam u yajnal a kux tam lej k'ak' tam junchikil an atiklab u belal ani in ayal juta' le tsamamal tin alkam an te' o jaye tam u kwatsil tit'ujub le tsamay tana' u tujel an yajal k'al a kux ani jaye tam kit achin juta' ti tsalmidh jayetse k'i in t'ajal.
U eynal pil. atiklabchik jaye in k'apal wiyadh jit in kulbetnal ani k'e'at in k'apaltam yab wa'ats jant'o kin k'apu.
Chote
Árbol de 6 m de altura aproximadamente, tronco sin espinas, los brazos si tienen espinas. Hojas pequeñas, poco duras, verdes. Flor blanca. Fruto grueso,...
Leer documento completo

Regístrate para leer el documento completo.

Estos documentos también te pueden resultar útiles

  • choto
  • choto
  • No Se Un Choto
  • Chota
  • El choto
  • la chota
  • La Chota
  • choto

Conviértase en miembro formal de Buenas Tareas

INSCRÍBETE - ES GRATIS