Examen Gallego

1) Define os conceptos de substrato e superestrato, xplica os da lingua galega e aporta exemplos:
- O substrato é a influencia que exerce unha lingua nativa ou indíxena sobre a lingua que a substitúe por dominación. O substrato lingüístico galego está constituído polas linguas celtas e outras linguas prerromanas faladas en Galicia.
- Os principais trazos do substrato prerromano no galego son
.Mantemento da raíz carr- e a raíz –mor- (carrapucho, amorodo, ...)
. Sufixos asc-, usc-, e –ego (Tarasca, Ledusco, labrego, ...)
. Topónimos rematados en –obre, -abre e –ebre (Barallobre, Alcabre, Cecebre, ...)
. Algunhas palabras como: balsa, barro, lama, laxe, parra, ...
- O superestrato é a influencia que exerce sobre unha lingua nativa a lingua dun pobo dominador, pero que non chega asubstituíla. Por exemplo, o superestrato xermánico e árabe sobre o galego.
- Os principais trazos do superestrato xermánico sobre o galego son:
. Moitos antropónimos: Afonso, Luís, Ferananda, ...
. Moitos topónimos rematados en –ar, en –mil, en –ende, en –riz, en –ufe e en –xil: Gondomar, Rosende,…
. Léxico referente á guerra e aos costumes: helmo, espía, agasallar, ...
. palabras do suevo, comolaverca.
- Os principais trazos do superestrato árabes sobre o galego son:
. Léxico relativo á agricultura e gandeiría: cenoria, ...
. Léxico relativo a construción: alicerce, albanel, ...
. Léxico relativo á administración: alcalde, alférez, ...
. Léxico relativo á ciencia: cifra, logaritmo, álxebra, ...
. Moitos topónimos: Almuzara, Mesquita, sada, ...
. Interxeccións: oxalá, de balde,ala!, ...
2) Forma oracións comparativas enchendo os espazos baleiros:
a) Gustánme ______________ os mexillóns ___________ as ameixas
- Gústanme máis / menos os mexillóns ca as / cás / que as ameixas.
- Gústanme tanto os mexillóns coma / como as ameixas.
Aquela porta está _____________ traballada ____________ estoutra.
- Aquela porta está máis / menos traballada ca / que estoutra.
- Aquelaporta está tans traballada coma / como estoutra.
Henrique é _________ loiro ________ Xosé.
- Henrique é máis / menos loiro ca / que Xosé.
- Henrique é tan loiro coma / como Xosé.
As promesas son case sempr __________ enganosas _______ nos parecen
- As promesas son case sempre máis / menos enganosas do que nos parecen.
- As promesas son case sempre tan enganosas como nos parecen.
Duranteestes últimos anos fun ________ veces ao Caribe ___ ao Courel.
- Durante estes últimos anos fun máis / menos veces ao Caribe que ao Courel.
- Durante estes últimos anos fun tantas veces ao Caribe como ao Courel.
b) Indica os valores especiais dos determinantes nas seguintes oracións e busca un sinónimo:
- Colleu o coelliño con moito aquel > algo especial > con moito coidado.
- Daquela non habíaInternet > Valor adverbial > Naquel tempo.
- A árbore cae de seu > Por natureza > por si mesma.
- Non remataches os deberes, daquela non poderás ver a tele > Valor consecutivo > polo tanto.
- Os nenos comeron cadensu caramelo > Valor distributivo > cada un o seu.
3) a) Completa con CHE ou TE onde corresponda:
- Fun ao cine pero non ____ dixen _____ nada
Fun ao cine pero non CHE dixen nada.
-Lava ben o pelo para que ____ poida ______ peitear ____ ben
para que TE poidas peitear / para que poidas peitearTE.
- Non ___ fixo ___ a comida:
Non CHE fixo a comida.
- Dixo que _____ viría _____ ver os cadros.
Dixo que CHE viría ver os cadros / Dixo que viría verCHE os cadros
- ___ doía ____ mito a barriga, pero non ____ quiexaches:
DoíaCHE moito a barriga, pero non TE ueixaches.
b)Pronominaliza o CI e o CD facendo as contraccións necesarias:
- Fai os deberes á súa irmá por ela non sabe > FaiLLOS, porque ela non sabe.
- Ensinou aos alumnos todo canto sabía > EnsinóuLLELO.
- Trouxo a ti un agasallo ben bonito > TróuxoCHO.
- Dixo a vós o que fixera > DíxoVOLO.
- Ensina aos alumnos os exercicios > EnsínaLLELOS.
5) Comenta e clasifica a seguinte cantiga (eu poético,...