Frantziako Iraultza
Britainia Handiaren (BH) eta Ingalaterra Berriko kolonien (13) artean bazegoen ITUN KOLONIALA
Ekonomian: sistema propioa zuten Politikan: autonomia handi samarra izanik, biltzarrak zeuden baina BH-K lehengaiak eskuratu nahi zituen Ezin zuten BH- ko parlamentuaren diputaturik aukeratu, beraz, industria garatu ez haiei zergarik ordaindu ez Ekonomia sistema propioa garatutaizanda baina BH-ak produktu batzuen monopolioa izanda, ezin zuten beste lekuekin merkataritza egin Zergen gatazkak Jurgi III.ak Tearen Monopolioa deklaratu zuen
Kolonoek natiboz morroztuta portuko itsasontziei eraso zieten BH-ak Bostongo portua blokeatu
Tearen Bostongo Matxinada
Ondorioz: BH-ak Massachussetsi eskubide guztiak kendu zizkion 1776: Virginiako Eskubideen Aldarrikapena idatzizuen Thomas Jeffersonek: ! subiranotasun nazionala ! botereen banaketa ! sufragioen printzipioak 13 Kolonietako ordezkariek sinatu zuten: 1776ko uztailaren 4an AEBren Independentzia Aldarrikapena Versaillesko Bakea sinatu (1783) Konstituzioa (1787): Egitura federala botere betearazlea: presidentea 4 urtero hautatu (1. George Washington) botere legegilea: Kongresua (bi ganbera: Senatua etaOrdezkarien Ganbera) botere judiziala: auzitegian (Auzitegi Gorena), kontrolatu zuen gobernuaren legeak eta ekintzak
Independentzia Gerra Frantzia eta Espaina laguntzarekin (BH ahuldu nahi zuten) ! ! ! !
FRANTZIAKO IRAULTZAREN HASIERA IRAULTZA AURRETIK EGOERA:
Estamentuzko gizartea: noblezia, kleroa, herri xehea Politika krisia: Luis XVIren luxusko bizimodua, diru-xahuketak, erreformarik ez, etapribilegioak
galtzearen beldur
Ekonomia krisia: oinarrizko produktuen prezioak (ogia), hamarrena kleroari ordaindu, noblezia
espekulazioa
Ogasunaren defizita: Amerikako gerraren gastuak, pribilegiatuek zergak ez ordaintzea
1783- 1789 Handikien Asanblea: Nobleziak ez zuen zergarik ordaindu nahi 1. kexa-koadernoak Estatu Orokorren Bilera udaberrian 2. Politika klubak (Jakobinoak) 3.Egunkariak Necker ministroa: banakako botoa, %3 pribilegiatuak, %97 herri xehea= legitimotasuna zeukan herria ordezkatzeko Asanblea Nazionala bildu zuten uztailean hirugarren estatuko ordezkariek Erregeak eta nobleak bota nahi zuten aretotik eta Pilotalekuan jarraitu zuten bilduta, Konstituzio bat idatzi arte
asanblea nazionala konstituziogile bihurtu zen Hirugarren estamentua oso haserre zegoenAsanblea Konstituziogilea: Erregeak onartu zuen iraultza egoera 1789ko uztailaren 14an, ogia garestitzen zen eta entzuten zen erregeak tropak zituela Parisen ondoan
Pariseko herritarrek manifestazioa egin zuten eta Bastillari eraso zioten, dinamita hartzeko eta armak edukitzeko
Antzinako Erregimena Ezabatzea (1789 – 1792) Antzinako erregimena ezabatu ASANBLEA KONSTITUZIOGILEA bi helburu(1789-1791)
Eskubide feudala aboliziorako dekretua hamarrena + pribilegiatuen jurisdikzioa Edonork edozein kargu eskuratzeko ahalmena Gizakiaren eta herritaren Eskubideen Adierazpena: askatasun pertsonalak, legeekiko berdintasuna, jabetza aitortu eta bermatu Parlamentuzko monarkia, subiranotasun nazionala
Konstituzio bat idatzi
herritarren oinarrizko eskubideak onartu Botereen banaketalegegilea: Asanblea Nazionala betearazlea: Erregea (BETOA zeukan) judiziala: Auzitegiak
Sufragio zentsitarioa: 25 urte eta errenta edo ondasun eduki Administrazioaren deszentralizazioa: 83 departamentuak eta udalak garrantzi handiagoa izan
1791KO KONSTITUZIOArekin zer gertatu zen - Goi- burgesia pozik zen: haien helburuak nagusitu ziren, klase horrek ez zuen iraultza gehiago nahi - Herritar zeheak,Sans-Culotteak: aldaketa sakonak nahi zituzten - Erregeak eta pribilegiatuek: ez zuten hau nahi, beraien pribilegioak desagertzen zirelako, asko emigratu ziren, eta atzerritik konspiratzen zuten Emigratuen ondasunen aurkakoa Konstituzioa onetsi: HAUTESKUNDEAK Asanblea berrian moderatuak nagusi ziren. ASANBLEA LEGEGILEA GIRONDINOAK Hala ere, 2 dekretu Konstituzioaren zina egitea onartzen ez zuen...
Regístrate para leer el documento completo.