Futbol

To trzeba przeżyć, żeby to zrozumieć, żeby w to uwierzyć - czyli o kibicowaniu na przykładzie Polski i Hiszpanii
Piotr Nowicki, Agata Paprocka
D
o czego służą człowiekowi nogi? Naturalnie służą do chodzenia, poruszania się, przemieszczania z miejsca na miejsce. Są silniejsze od rąk, (gdyby było inaczej chodzilibyśmy na rękach), ale zdecydowanie mniej precyzyjne. Stąd też ich praktycznabezużyteczność. Jerzy Pilch, znany piłkarski kibic, w wywiadzie z Dorotą Wodecką przywołuje w tym kontekście wspomnienie swojego dziadka Jerzego Czyża, który nogami właśnie udeptywał w beczce kapustę. Grać można także głową, częścią ciała wybitne przecież oderwaną od tego co cielesne i od wieków utożsamianą wyłącznie ze sprawami mentalnymi, inteligencją, której przecież – podobno – piłkarzom wyjątkowobrakuje. Co więcej, jak pokazują badanie odbijanie piłki negatywnie wpływa na pamięć czy koncentrację. Badania histopatologiczne u zmarłego w wieku sześćdziesięciu lat zawodnika Jeffa Astle (grał w reprezentacji Anglii podczas mistrzostw świata w 1970 roku w Meksyku) wykazały, że śmierć zawodnika była spowodowana częstym uderzaniem piłki głową. Jak wielkim dowcipem historii jest więc to, że obecnienajpopularniejsza gra, świata odbywa się wyłącznie przy ich użyciu, a wszelkie próby włączenia do zabawy rąk (prócz bramkarza rzecz jasna) są surowo karane. Piłka nożna jest swego rodzaju oddaniem czci kończynom dolnym. Nobilitacją, która sprawia że możemy mówić nie tylko o artystach pędzla czy dłuta, ale również artystach futbolu, którzy wzbudzają niemniejsze emocje niż najsłynniejszearcydzieła.
Oczywiście powyższe fascynacje nie są powszechne, traktowanie piłki nożnej wyłącznie w kategoriach głupiej gry wymyślonej przez naszych przodków dla zabicia czasu polegającej na szaleńczym i chaotycznym (dla laika) biegu dwudziestu dwóch mężczyzn za małą piłką i wywołującej nieustanne konflikty (choćby domowe „wojny o pilota”) jest czymś choćby w Polsce uważanym za normalniejsze, bardziejpożądane. Najlepszym przykładem jest choćby obecny Prezes Rady Ministrów, znany doskonale ze swojej ogromnej sympatii do piłki nożnej, regularnie grający ze swoimi współpracownikami. Ten przejaw jego aktywności fizycznej regularnie spotyka się z krytyka zwłaszcza ze strony opozycji, zarzucającej premierowi marnowanie czasu na rzeczy mało ważne, błahe, wręcz głupie. Krytyka ta jest podzielona przez dużączęść społeczeństwa, co raczej nie budzi większego zdziwienia, wyniki Badania Eurobarometru „Sport i aktywność fizyczna ” pokazują że prawie połowa (49%) Polaków nie uprawia sportu nigdy, więc wysportowany premier nie jest kimś o kim by marzyli. Podobnie uważa Jerzy Pilch, we wzmiankowanym już wywiadzie zżyma się na ludzi, którzy codziennie powtarzają mu, że są ważniejsze sprawy od piłki. Że ludzieuważają premiera za „infantylnego, bo biega po boisku. I jeszcze się z tym afiszuje, a powinien się skrywać.” Zdecydowanie inaczej jest np. w Hiszpanii. Były już premier José Luis Rodriguez Zapatero jest wielkim kibicem FC Barcelony co było zdecydowanie powodem pozytywnych odczuć Hiszpanów, którzy dumni są ze sprawnego fizycznie, interesującego się piłką przywódcy. Nikt tam nie pomyśli, żepubliczne przyznanie do braku ciekawości dla piłki jest oznaką intelektualnej wyższości. Nikt nie powie, że stadionowi partycypanci widowiska piłkarskiego są kimś gorszym.
A przecież ludzie od zarania dziejów bawili się piłką. Zabawy te polegały obok łapania w ręce na kopaniu jej. W 1862 pewien Anglik zamieszkujący miejscowość Uppingham - Thring skodyfikował pierwsze przepisy obowiązujące w futbolu.Od tej chwili rozpoczął się je błyskawiczny rozwój i ekspansja na inne kontynenty. W 1863 powstaje Angielski Związek Piłki Nożnej (The FA), od paryskich Igrzysk Olimpijskich 1900 roku (drugich w historii), piłka nożna stała się dyscypliną olimpijską. W 1904 założono Międzynarodową Federację Piłkarską (FIFA). W 1930 w Urugwaju odbywają się pierwsze rozgrywki piłkarskie o mistrzostwo świata,...