Ingeniero Superior

1. SARRERA
LITERATURAREN KONTZEPTUA.
Hor sortzen da literatura:irudimenak sormenak eta sentimenduak eskatzen dioten neurriko mundo berri hori sortzeko gaitasunean. Horretan oirritzen da, hainzuzen funtzio poetikoa.
AHOZKO LITERATURA.
Funtzioa poetikoa ahozko jardunean gauzatzen da alfabetatu aurreko aldi luzeetan. Herri kantuak, kopla zaharrak, baladak (erromantzeak, ipuinak…
AHOZKOTIKIDATZIRA
Oroimenean oinarritzen den ahozko trasmisioa izan da literatura mota honen sostengu mendeetan zehar, liburuetan jaso dituzten arte. Ahozko literaturak zenbait arrisku ditu:
-Erabat ahaztudaiteke.
- Zatika ahaztu eta alda daiteke.
LITERATURA IDATZIAREN TIRANIA
Inprenta XV. Mendean asmatu zen arte, pribilegiatu bakar batzuek baino ez zuten idazteko gaitasuna eta idatziaz gozatzekozoria.
Ahozko literatura gutxietsia izan da eta beraz, Literatura, idatziarekin bakarrik identifikatzea sahiestu behar da.
2. AHOZKO LITERATURAREN ZENBAIT ATAL

ATSOTITZAK.
Atsotitzak herrifilosofiaren bilduma direla esan dezakegu. Esaera zaharrak laburrak eta atseginak direlako gorde izan dira.
Urte eta gizaldi askotako bizieraren eta pentsakeraren berria jasotzen dute. Formari dagokionez:* Laburrak izaten dira.
* Memoriari laguntzeko, hoskidetasuna (errima), erritmoa, kontrastea, paralelismoa, eta korrelazioa erabiltzen dira.

BALADAK
Erromantze izenez ere ezagutzen dira.Gertaeren kontaketan oinarritzen dira eta EPIKA deritzon sailean sartzen dira.
Oroimena izan dute euskarri. Nahiz eta errimaz eta metrikaz kantatu izanak asko lagundu duen, baladaren bertsio ezbardinakjaso izan dira; oroimenean hutsuneak agertu izan direlako.
Berezitasunak:
Edukiari eta historiari begiratuz:
* Eredu Epikoa : XV.eta XVI. Mendeetakoak. Gudu gertakariak, buruzagi eta jauntxoenekintzak kontatzen dira. Alderdi poetikoa badu ere, gudu-gertakariek eramaten dute kontaketaren haría. Beotibarko gudua, Bereterretsen kantoria.

* Eredu epiko-lirikoa: XVII. Mendekoak....