Laaa

Monarkiatik errepublikara

Errepublikaren aldarrikapena

Udal hauteskundeak 1931ko apirilaren 12an izan ziren, erregetza eta errepublikaren arteko tirabira bihurtu ziren. Hereje erregimena,errepublikarrak, sozialistak eta nazionalista ezkertiarrak ziren. Elkarrekin aurkeztu ziren, baina Alberdi monarkikoa banaturik agertu ziren.
Hauteskundeen emaitzak antzekoak izan ziren bi taldeentzat,errepublikarrak eta monarkikoa. Alberdi monarkikoa nekazal guneetan Portu zuten garaipena. Errepublikar-sozialistak berriz, hirieran eta industria guneetan.
Hauteskundeetan agerian utzi zuten,erregetzarekiko errefusa eta aldaketa politikoaren nahia. Milaka pertsona kaletara atera ziren, errepublikaren aldarrikapena eskatzeko. Egoera ilusita, Antso XIII.ak bertan behera utzi zuen postua eta 1931koapirilaren 14an Errepublika aldarrikatu zen.

Behin behineko gobernua

Berehala, behin-behineko gobernua eratu zen, errepublikarra, sozialista eta ezkerrekoa. Lehen erreforma abian jarri zuengobernui berriak:


1. AMNISTIA: Preso político guztientzako amnistia, eta Alberdi eta sindikatuentzat askatasuna.
2. jornalarien egoera hobetzeko, lege sozialak eratu zituen: zortzi ordukolanaldia eta epaimahi mistoen legea.
3. kataluniaren ezarpena, autonomia eskuratzeko urratsa.

Lehengo hilabeteetan, gobernuak aurre egin behar izan zion zenbait gatazkei. Elizaren zati batekerregetzaren alde zegoen eta. Horretaz gain, langileen greba izan zen, iraultza soziala zuen helburu.
1931ko ekainean, Gorte konstituziogileak osatutako hauteskundeak egin ziren, errepublikarensozialistak Portu zuten gehiengoa eta aurrerapen handi bat egin zuten, konstituzioa.

1931ko konstituzioa

Kontituzioa, emakume eta gizonen sufragio unibertsala onartu eta estatu ez-konfesionalaaldarrikatzen zuen, kultu eta sinismen guztiak onartzen ziren arren. Norbanakoaren eskubideak jaso eta askatasuna mugatzen zuen. Jabetza pribatua onartzen zuen.
Botere legegilea Gorteek zituzten,...