Liber latinus

Gerardus Helzel

Liber Latinus
EDITIO P ROMANA

2

LIBER

L
scripsit

ATINUS

Gerardus Helzel

L
Hamburgi MCMXCVIII EDITIO P ROMANA Editio emendatior MMIX

3

Imago tituli: tabula oleo picta „Minerva, pastrix bona“ auctoris. © Editor sibi prohibet ius proprietatis.

4

Restat ergo gratia pro respectu, quod lector, qui linguam
Latinam discere vult, nostro libro usus sein mediam rem contulit. In libro, quem in manu tenes, inest spes res et verba nova divulgandi, cum et re vetere et verbo usitato hic sit locus. In libro numquam fere Latinitate sola Ciceroniana, sed viva voce usi sumus, ut et nova et vetera apte describeremus, cum et grammatica et didascalica sine detrimento et inani Ciceroniana doctri na exhiberemus. In verbo ipso inest claritas, non in loco,qui forte sit scriptore aliquo divulgatus. Quam ob rem non est operae pretium, omnia sine vi expressionis, sed verbis ipsius Ciceronis dicere, sed multo magis rêfert non solum studendi causâ, sed etiam muneris gratiâ se in linguam Latinam insinuare. Quam ob rem in hoc libro perhibere volo non solum materiam classicam, sed imprimis reanimatam, quae in usu scholarum adhuc minus apte pertractatur.Imprimis pro lectore, qui linguam a primordio discit, destinatus, liber se ad omnes res, quae in vita aliquando occurrunt, ad omnes difficiliores subtiliores etiam diversitates animi, corporis et omnium disciplinarum, quae nunc sunt in omnium ore, inclinat. De verbo “classico”, quod apud Gellium primum hoc nostro tempore derivatum indicat “rem ex aliis nobili quadam et extraordinaria formaexcellentem” nolo etiam hîc disputari, cum et mens et ingenium hominum mutetur, Latinitas sensim plus plusque comprehendere possit. Argumentum libri ergo non est facultas, omnes locos apud Ciceronem plane comprehendendi, sed immo res et facultates linguae Latinae apud omnes, qui Latine vel sciunt vel scripserunt intellegendi. In animo habeo ergo non solum homines docendi, sed etiam opera Latina ipsosconficiendi causa inflammare.

Liber pro tironibus

5

Primum
In villâ est femina. De fenestra spectat. In fenestrâ est femina. Femina est in sella. In sella est puella. Puella et femina sunt in villa. De fenestra spectat femina. Femina et puella de fenestra spectant. De villa est via per aream. In area est viola. Viola est propter rosam. Viola et rosa sunt in villae area. Area est ante villam. Etin villa est umbra. Ante villam est puella, puella rosam amat. Etiam violam, si pila in area est. Violam tum non violat. Violam noli violare, si pila per puellam redit. In herba est femina, femina est in sella. In sella est puella, puella est ante villam. Ante villam est rosa, in villa est sella, in sella est puellae pupa. Pupa est flava, puella est fulva. Coma puellae est fulva. Feminae coma estflava. Coma flava est pulchra. In sella est puella cum pupa. Pupa est parva. Puella quoque parva est. Se ipsa puella lavat mane. Pupam quoque lavat. Aquâ puella pupam lavat. Nec puella nec femina in vita se lavant sine aqua. In aqua est rana. Rana in aqua coaxat. Rana est belua. Belua in natura est. In villa est radicula in tabula. Femina radiculâ cenam ornat. Cena in tabula est. Etiam puellatabulam adspectat. Ante cenam est aqua necessaria. Puella dextram et laevam lavat aquâ. Aqua est frigida, sed iucunda. In mensa est assatura. Assatura delicata est. Femina assaturam radiculâ ornat. Flava puella et rara et cara. Et femina et puella sunt in culina. In mensa culinae sunt puella et coqua. Coqua cenam parat. Sine coqua cena non bona et delicata est. Cena delicata est bona, si coqua estperita.

6

Secundum
In herba sunt multae sellae. In sellis sunt femina et puella, in reliquis sellis nemo est. Sellae sunt in umbra. Umbra est necessaria. Umbra est iucunda. Puella est apud aream. In area sunt multae violae et rosae. Rosae sunt rubrae. Sunt etiam rosae gilvae. Alba rosa in via est. In villa est nemo. Sellae sunt iucundae. Nemo in sella est, si cena in villa est. In villa...