Oiuio

Burdinaren legea

KOKAPENA:
Testu historiko, politiko-ekonomiko eta juridikoa da, lehen mailakoa. Joera publikoa du. Data, 1855ko ekainaren 6n. Egilea Sustapen ministroa ( F. Luxan) da etahartzailea, herria. Helburua trenbideari bultzada ematea. Lege hau Biurteko aurrerakoia bitartean (1854-1856) onartu zen.
ANALISIA:
Zerbitzu eta linea orokorrei (Madriletik nazioarteko mugetara etakostaldera) lehentasuna (4-8. art.)
Estatuak trenbide sarea martxan jartzeko eta trenbidea eraikitzeko, enpresei abantaila batzuk eman zizkien:
* Aurretiko emakida edo kontsezioa lortu gabe, inorkezingo zuen trenbiderik eraiki (6.art).
* Estatuak enpresek inbertitutako kapitalari interes bat ziurtatuko zien (8.art).
* Estatuak mailegutako diruaren babes juridikoa atzerriko kapitalaerakartzeko (19.art).
* Gobernuak enpresa horiei lursailak, auzotasuneko onurak, harrobiak irekitzeko baimenak, atzerritik inportatzeko behar zuten material guztiak zergak ordaindu gabe.. emango zizkien(20.art).
Azkenik, trenbidearen zabalera (30.art).
IRUZKINA:
Lege hau 2.urteko aurrerakoian kokatuta dago. Manzanaresko Manifestuaren ondorioz sortutako altxamenduak ikusita, Isabel II.akaurrerakoien buru zen Esparteroren esku utzi zuen gobernua.
Gobernu honek erreforma ekonomiko programa zabal bat hasi zuen liberalismo ekonomikoa behin betiko ezartzeko interes burgesen alde. Erreformagarrantzitsuenak Madozen desamortizazioa eta trenbidearen legea izan ziren.
Progresistek ez zuten denborarik izan bere proiektuak bukatzeko.
Herritarren bizi baldintzak ez hobetzean, gobernuak gizartegatazka handi bati aurre egin behar izan zion. Arazoen ondorioz, azkenean krisia 1856ko uztailean heldu zen; O`Donellek estatu-kolpea egin zuen parlamentuko gehiengoaren kontra.
Espainiakogarraiobideak beti izan ziren eskasak eta trenbidearen eraikuntza hasi zenean, atzerapen honen arrazoiak azpigarapen ekonomikoa eta teknologikoa, kapital falta eta ezegonkortasun politikoa izan ziren....