Ontologia

Ontologia |
Hegel eta Heraklito |
Miren Cuadrado Jorje |

Hegel eta Heraklito
Hegelek bere filosofiaren historiari buruzko lekziotan esaten du Herajkutorekin erlazio finito guztiak suntsitueta garaitzen dituen dialektikarekin topatzen garela. Izan ere, Hegelentzat, Heraklitok “absolutua bera prozesu dialektikoa bezala ulertzen du”, Efesoko filosofoarekin lehen aldiz topatzen gara ideafilosofikoaren forma espekulatiboarekin.
Logika
Hegelen Logikaren Zientzian, izatearen doktrina azaltzen da. Hemen, izatea bere berbaitango nozio hutsean agertzen da, determinaziorik gabe. Izatea,izatea da eta bakarrik izatea, hau da, ez da ezer. Aristotelesen hitzetan, Heraklito izan zen lehena izatea eta ez izatea bat eta bakarra dela esan zuena, dena dela eta ez delaren dedukzioa lehen aldizegin zuena. Honi Hegelek honakoa gehitzen dio “egia kontrajarriaren batasuna baino ez da, eta zehatzago, izatearena eta ez izatearena”. Hegelek Heraklitoren “izatea da eta ez da” proposizioari zentzuaikusten dio eta bere logikan garatzen du. Zentzu osoa emateko Hegelek gehitzen du gure egunetara Heraklitoren beste adierazpen bat iritsi dela: “dena badabil, ezer ez da mantentzen edo berdinairauten” hau da, dena bilakaera da.
Bilakaera da printzipio honen determinazio zehatzena, hau da, “izatearen egia”, aldi berean den eta ez den guztiari erreferitua. Heraklitok adierazi du dena bilakaera dela.Hegelek Heraklito ezagutu eta miresten du eta Efesoko filosofoa kontzientzia paregabe baten jabe zela onartzen du. Izan ere, izatea eta ez izatea egia gabeko abstrakzio hutsak direla onartu zuen,honekin egiazkoa den bakarra bilakaera dela, dialektika dela ondorioztatu. Heraklitok aitortzen du ukapenean bere kontrakoa dagoela, izan ere; kontrakoa berdintasunean dago, eta horrela adibidez, eztiagozoa eta mingotsa dela aldi berean, mingotsaren ezagutza ez bagenu gozoa ere zer den jakingo ez genuelako. Agian, honengatik guztiarengatik Heraklitori iluna deitu izan zaio, baino Hegelek hori...