Orea

ZER DA JAKITEA?

Jakitea errealitatearekin harremanetan jartzean datza, hura ulertu eta bereizteko.

-JAKINTZA ITURRIAK: Sentikortasuna eta arrazoimena dira.

-JAKINTZA MOTAK: Arrunta,Zientifikoa, teknikoa, filosofikoa, artistikoa eta erlijiosoa.

JAKINTZA ZIENTIFIKOA

Greziar munduan, zientzia eta filosofia oso elkartuta zeuden. Zientzia epistemea zen, hau da mundua ulergarri,betiereko eta aldaezina bihurtzeko ezagutza. Epistemea unibertsala eta beharrezkoa zen Aristotelentzat.

Zientziaren nozioa Errenazimenduan garatua zen, iraultza zientifikoarekin batera. Orduan bereiziziren Zientzia eta Filosofia.

Bi elementu bereizi ziren: esperimentazioa eta matematika. Esperimentazioak ongi antolatutako matematikako formuletan oinarritutko ekintzak dira. Hauen helburua etaxedea gauzen jokabidea aztertzea da.

Zientzia Zientifikoaren Metodoak:

Barne koherentzian oinarritzen dira. Zientziek egiaztapenak egiteko bi modu erabiltzen ditu, dedukzioa eta indukzioa.Dedukzioa, zientzia formaletan nahiz enpirikoetan erabiltzen dira.

DEDUKZIOA: premisa batetik abiatzen da arrazoiketa prozesua egiteko. Bukaeran ondorio bat ateratzen du.

-Axiomak: Prontzipiofrogaezinak dira.
-Antolaketa eta eraldaketa arauak: Hauen bidez, sistema osatzeko balio duten enuntziatu berriak sortzen dira.
-Teoremak:Zenbait axiomatik edo beste teorema batzuetatik dedukzio bidezlortu diren enuntziatuak dira.


Natura Zientzien Metodoak:

Bertan indukzio bidezko egiaztapenak erabiltzen dira. Metodo honi hipotetiko deduktiboa ere esaten zaio.

INDUKZIOA: Esperientziazabiatutako kasu partikularretan oinarritzen da, bertatik ateratzen da ondorio orokorra. Bi mota daude: osoa eta ez-osoa.

Osoa: Kasu guztiak aztertzen ditu.
Ez-Osoa: Aztergaia, ez dute bereosotasunean aztertzen. Beraz, hauek ez dute zertan egiazkoak izan.

METODO HIPOTETIKO-DEDUKTIBOA: Honek hiru maila ditu:

-Protokolozko enuntziatuak: Enpirikoki azaltzeko metodoak azaltzen dituzte....