Petroglifos e outras prehistorias

p

etroglifos e outras prehistorias
Cadernos de arqueoloxía marinense [1]

Xulio D. Abal Silva Álvaro R. Arizaga Castro

p

etroglifos e outras prehistorias
Cadernos de arqueoloxía marinense [1]

Xulio D. Abal Silva Álvaro R. Arizaga Castro

Concello de Marín 2007

petroglifos e outras prehistorias

Índice
1/ 2/ 3/ 4/ 5/

Prefacio.............................................................................. 7 Introducción ..................................................................... 11 O problema do inventario ................................................. 15 Os famosos petroglifos ...................................................... 23 Gravados rupestres da idade do bronce ............................. 31
5.1/ 5.2/ 5.3/ 5.4/ 5.5/ 5.6/ 5.7/ 5.8/5.9/

Bosque de Cadro ........................................................ 33 A Cachada Grande / A Carrasca .................................. 37 Carballás ..................................................................... 44 Champás ..................................................................... 44 A Godalleira ............................................................... 3 A Laxe........................................................................  Monte de Mogor / Campo dos Mouros ........................ 8 A Moreira.................................................................... 67 Penizas ....................................................................... 70 Pinal de Caeiro / Chan da Lagoa .............................. 70 Pornedo................................................................... 73 As Sete Espadas ....................................................... 76 A Subidá .................................................................. 77

5.10/ 5.11/ 5.12/ 5.13/ 6/ 7/ 8/

Un inventario por construir ............................................... 79 Pensando no futuro: problemas e posibilidades ................. 8 Bibliografíaempregada .................................................... 90



1 2 3 4 5 6 7 8

1. Prefacio

7

1 2 3 4 5 6 7 8

petroglifos e outras prehistorias

1. Prefacio
No ano 1997 os autores deste libro presentamos no concello de Marín un traballo que levaba por título Marín arqueolóxico. Catalogación e análise dos xacementos arqueolóxicos do concello de Marín, con motivo dunconcurso no que tivemos a fortuna de obter o primeiro premio. Aquel traballo incluía un volume de texto de 115 páxinas, outro volume con 68 figuras, un conxunto de 20 mapas e un total de 150 fotografías arqueolóxicas, a meirande parte delas orixinais, ademais de catro fotografías aéreas a maiores. Este traballo permanece dende entón arquivado no Museo Municipal Manuel Torres. A nosa vontade sería queaquela documentación quedase totalmente a disposición do público, acadando a meirande difusión posible, porque consideramos que o patrimonio cultural perde todo o seu sentido cando se converte nun segredo atesourado para uns poucos. Animamos dende eiquí a que todos os que o desexen poidan consultalo e reproducilo libremente, tanto no seu texto como nas súas imaxes, sempre en colaboración cosencargados da súa custodia no Museo Manuel Torres. Non obstante, dez anos despois, nada máis e nada menos, xorde por fin a oportunidade de publicar, alomenos parcialmente, algúns dos resultados que daquela presentabamos. Temos que darlle as gracias, en primeiro lugar, ás persoas de quen xurdiu este tardío pero definitivo interese, Alberto Mallo e Isabel Martínez Epifanio. Agradecemos tamén as novedosasinformacións recibidas de Xan Montenegro e Xosé Moledo Santiago, que espe-

8

petroglifos e outras prehistorias

1 2 3 4 5 6 7 8

ramos den pé a novas investigacións. Queremos repetir ademais neste intre os agradecementos que aparecían no traballo orixinal, pola mesma orde e co mesmo sentimento: a Xosé Carlos Villanueva e Benedicto Riobó, a Sebastián Hermo, a Susana Arizaga, a Marcos...