Poesias en guarani

ALGUNAS POESÍAS EN GUARANÍ

CHE SYMI RAPYKUERÉPE

Che symi rapykuerépe
aguahẽ hogakuemíme,
aipe’ávo pe okẽ
ahecháta vaicha chéve
osẽ mi cherovasa.

Ama’ẽ pe korapýre,
ahecha umi yvahemiñotỹ nguemi.
Ahecháta vaicha chéve
iguýpe oñembopiro’ymi.

Ama’ẽ pe kotypýre,
ahecha umi hembiporukuemi
ohayhuete va’ekue ha’e.
Ahechóta vaicha chéve
oguata ha opukavy.

Ajopy che korasõ,osyry che resay,
chejopýma vy’a’ỹ.

Che symi rapykuerépe
aguahẽ hogakuemíme,
ama’ẽ pe kotypýre,
ama’ẽ pe korapýre,
tapere monte atopa.

Añé’ẽ cheño rei
ha Ñandejárápe aporandu:
Ñandejára,Nandejára!
Mba’érepa che symíme regueraha.

Ajopy che korasõ,
osyry che resay,
ndaipokuaái ipore’ỹ.

Che symi marangatu,
hetaitéma rombyasy,
che’ãhóma, ndakesevéi,
cheñuã mba’embyasy.

Ajopyche korasõ,
osyry che resay,
ndaikokuaái hese’ỹ.

Ñandejára ha Tupãsy renondépe
añesũ che symíre añembo’e
ha ichupe ajerure,
mamo oimeha guive,
toma’ẽmi ore rehe
ha tomboguata ore rekove.Ajopy che korasõ,
osyry che resay,
apyta chetyre’ỹ.
Estela Caballero de Sanguina

Y
Tales de Mileto-guápe guarãmi

Yvypóra oikuaa ambue arandu he’iha
Ynte ñepyrũ ha, opavave ypy;
Ypy avaka’aty ãvare itenonde
Yma heñói jave, iñe’ẽ ysyry y.

Y’uhéi ko ombogue ku ykua satĩ teénte,
Ypykuéra ñe’ẽnte che kũ re oñemomba’e,
Ypy papa peve, ombohysýi yguieténte,
Y’ỹre ha’eténte, ndoikóivamba’evete.

Y sy, ýko ysyry, ha sy y ko sy ypy.
Yvy rova taiñakỹ, tahovyũ iko’ẽ.
Yvyra yva he’ẽ ha mymba opavavéva,
Yvytu ivevuivéva pu asy’pe tomoñe’ẽ.

Yvytu ogueraha ko che ã ombovy’áva
Yvypóramaymáva pukavýpe toñandu,
Ypykuéra arandu ¡Mboy su ary susukue!
Yvu kuaapavẽ ha ñe’ẽ ñe’ã pytu.

Yvytu rakuãvúre, tohomi ko marandu
Ypykue apytu’ü, jejapo potĩ iko’ẽ,
Yma heñói va’ekue ikũre pajejoaju,
Yva pekói aiu: ñe’ẽ ha kuaapavẽ.
Domingo Cano

ÁRA VAI AJA

Che ogykéngo
ao havara,
kuatia’atã
ha yvyrape.
Che rógahoja
ningo úle hũ
ha chápa pehẽ
ajopýva itápe
ani oveve...