Rome en parijs in de barok

4_Rom en Pa in de barok me arijs k

Geschiedenis van de stedenbouw
H4: Rome en Parijs in de barok

‘Geschiedenis van de stedenbouw’, Academiejaar 2009-2010

Docent: Dr. Sven Sterken

Barokke stedenbouw: context
• Tijdsvak: 1600-1750 • Contra-reformatie Contra reformatie
– revival van katholieke kerk

• Absolutisme

4_Rom en Pa in de barok me arijs k

– hoofdstad als materiëleexpressie van de macht

• Twee cases:
– Rome (1550-1650) (1550 1650) – Parijs (1650-1750)

‘Geschiedenis van de stedenbouw’, Academiejaar 2009-2010

Docent: Dr. Sven Sterken

De heropstanding van Rome
• Terugkeer van H. Stoel naar Rome (15eE) • Pausen: geestelijke én wereldlijke leiders • Valoriseren van erfgoed :

4_Rom en Pa in de barok me arijs k

– Historisch centrum van hetchristendom: pelgrims – Erfenis Antieke Oudheid: moreel en intellectueel prestige

• Hoe?
– Recycleren Romeinse infrastructuur – Monumenten herbestemmen – Nieuwbouw & openbare werken

[Reader: Sigfried Giedion, ‘Het plan van Sixtus V’]
‘Geschiedenis van de stedenbouw’, Academiejaar 2009-2010 Docent: Dr. Sven Sterken

Rome in de 15e eeuw

4_Rom en Pa in de barok me arijs k

‘Geschiedenisvan de stedenbouw’, Academiejaar 2009-2010

Docent: Dr. Sven Sterken

Doorbraken gerealiseerd door de opeenvolgende pausen

4_Rom en Pa in de barok me arijs k

‘Geschiedenis van de stedenbouw’, Academiejaar 2009-2010

Docent: Dr. Sven Sterken

Doorbraken gerealiseerd door de opeenvolgende pausen

4_Rom en Pa in de barok me arijs k

‘Geschiedenis van de stedenbouw’, Academiejaar2009-2010

Docent: Dr. Sven Sterken

Rome onder Sixtus V: assen

4_Rom en Pa in de barok me arijs k

Fresco in het Vaticaan met (geïdealiseerde) voorstelling van de ingrepen van Sixtus V.

G.F. Borndino, schets met de ingrepen van Sixtus V: een systeem van verbindingen tussen heilige plaatsen.

Tempestakaart (1593) Docent: Dr. Sven Sterken

‘Geschiedenis van de stedenbouw’,Academiejaar 2009-2010

Rome onder Sixtus V: obelisken

4_Rom en Pa in de barok me arijs k

‘Geschiedenis van de stedenbouw’, Academiejaar 2009-2010

Docent: Dr. Sven Sterken

Piazza del Populo met S. Maria di Montesanto & S. Maria dei Miracoli

4_Rom en Pa in de barok me arijs k

‘Geschiedenis van de stedenbouw’, Academiejaar 2009-2010

Docent: Dr. Sven Sterken

Rome onder Sixtus V:fonteinen

4_Rom en Pa in de barok me arijs k

Domenico Fontana, Mozesfontein (Fontana della Aqua Felice), 1586

‘Geschiedenis van de stedenbouw’, Academiejaar 2009-2010

Docent: Dr. Sven Sterken

Sixtus V: eerste moderne stadsplanner?
• Gelaagde en globale aanpak • Combinatie van pragmatiek, monumentaliteit, sacraliteit en esthetiek • Sociaal en economisch draagvlak

4_Rom en Pa in debarok me arijs k

– Creatie werkgelegenheid – Openbare werken (cf. New Deal) – Stimuleren zijde- en wolindustrie j

Portret van Sixtus V, met zijn voornaamste realisaties in Rome (Gi R (Giovannii Pi d ll 1589) Pinadello,
‘Geschiedenis van de stedenbouw’, Academiejaar 2009-2010 Docent: Dr. Sven Sterken

Gianlorenzo Bernini: collonade Sint-Pietersplein (1666)

4_Rom en Pa in de barok mearijs k

‘Geschiedenis van de stedenbouw’, Academiejaar 2009-2010

Docent: Dr. Sven Sterken

Parijs: ‘Le Grand Siècle’ (1650-1750)
• Permanente zetel van de monarchie vanaf 1528 • > Cultureel en politiek centrum van Europa
– Frans classicisme als ‘internationale stijl’: regelmaat, orde, systematiek – Louvre: Bernini vs. Perrault – M Mansart (architectuur), Poussin (schilderkunst), C t ( hitt ) P i ( hild k t) Corneille (lit t ) ill (literatuur), Descartes (filosofie)

4_Rom en Pa in de barok me arijs k

Ontwerpen van Bernini en Perrault voor de zuidgevel van het Louvre, Parijs (1666) Louvre (1666).
‘Geschiedenis van de stedenbouw’, Academiejaar 2009-2010 Docent: Dr. Sven Sterken

Naar een cultuur van openbare werken
• Defensie
– Forten

• Stadsverfraaiing:

4_Rom en...