Sposoby bogacenia slownictwa

a) derywacja-to proces tworzenia nowych wyrazów za pomocą formantów (przedrostków, przyrostków), np. piękny/prze-piękny (zastosowanie przedrostka), nauczyciel/nauczycielka (użycie przyrostka),Umożliwić (przedrostek-podstawa słowotwórcza-przyrostek). Derywacja wsteczna to tworzenie wyrazów przez odrzucenie formantów, np. chwytać-chwyt-, czołgać-czołg, dźwigać-dźwig. Od czasowników można tworzyćnowe czasowniki, np. pracować-zapracować, od czasowników rzeczowniki, np. kopać - kop+arka, od przymiotników czasowniki, np. gruby-po+grub+ić, od rzeczowników czasowniki, np. korzeń-wy+korzeń+ić, odwyrażeń przyimkowych przymiotniki, np. pod rękę-pod+ręczny, od wyrażeń przyimkowych rzeczowniki, np. na szyi-naszyjnik. Czyli od jednych części mowy można tworzyć inne. Często wyrazy pochodne stają siępodstawowymi dla innych wyrazów.

b) wyrazy o znaczeniu przenośnym - powstają przez przenoszenie cechy jednego wyrazu na drugi, np. bieg pocisku-zestawienie realne, bieg sprawy-znaczenie przenośne,oraz poprzez zestawienie odpowiednich słów, np. wyraz tchórz jako nazwa realna zwierzęcia i wyraz człowiek-tchórz znaczenie przenośne (człowiek bojaźliwy). Wyrazy o znaczeniu przenośnym wzbogacająsłownictwo nie tylko poprzez zwiększenie liczby słów, ale przede wszystkim liczby ich znaczeń (np. złote ręce, kamienne serce).

c) zapożyczenia - możemy podzielić na właściwe (wyrazy przyjętebezpośrednio z jakiegoś języka, np. z języka niemieckiego druk, ratusz, z łaciny egzamin, audycja, z języka angielskiego koks, brydż, z języka francuskiego bufet, grypa), repliki czyli kalki językowe (wyrazy,których części składowe są tłumaczeniami słów obcych), np. Welt w języku niemieckim świat-anschaung-pogląd=światopogląd, sztuczne (wyrazy utworzone ze składników należących do języków obcych), np. telena odległość-z języka greckiego+visio- obraz-z łaciny = powstał wyraz telewizja). Zapożyczenia wzbogacają słownictwo, jeżeli nie mają odpowiedników polskich, np. arogancki. Bezcelowe stosowanie...