Tema 1

Tema 1: A poesía das Irmandades da Fala. Características, autores e
obras representativas
A entrada do século XX non supuxo un cambio no panorama literario galego. Nos
primeiros anos do novo séculocontinuaron as liñas que se iniciaran no Rexurdimento, con
autores como Leiras Pulpeiro ou Lugrís Freire.
Mais, nas primeiras décadas do século xorden dous movementos sociais e ideolóxicos -aideoloxía agrarista e as Irmandades da Fala- que favorecerán a superación dos esquemas
da literatura decimonónica e a apertura aos movementos literarios da época.
Arredor das Irmandades da Fala aglutináronseos principais autores desta época:
Gonzalo López Abente, Victoriano Taibo, Xerardo Álvarez Limeses, Xosé Crecente
Vega,... sendo as dúas figuras máis importantes: Noriega Varela e Ramón Cabanillas.Ambos os dous supoñen unha ponte entre a literatura decimonónica e a das vangardas.
Noriega Varela(1869-1947) foi autor dun libro de poemas que sufriu un proceso de
continua reelaboración. O títuloinicial foi Montañesas(1904) e posteriormente titulouse Do
ermo (1920).Na súa poesía poden distinguirse dúas liñas superpostas:
-poesía de carácter costumista e ruralista, moi influída polos poetas definais do século
XIX, caracterizada pola métrica popular, os motivos paisaxísticos, os costumes, as
tradicións e a ruda vida dos campesiños.
-poesía de carácter máis culto e refinado, cunha clarainfluencia dos poetas clásicos
latinos e dos poetas saudosistas portugueses. É unha poesía moito máis elaborada, con
lingua e estrofas cultas, na que, sen abandonar os motivos da paisaxe montañesa,convértese en poeta das “humildes cousas que ninguén olla”-a raiola do sol, as flores do
toxo, as fontes, as pucharcas, un verme,...- cunha actitude de atracción polo humilde e
polos seres máisdesamparados.
Ramón Cabanillas(1876-1959) sintetiza a tradición decimonónica do Rexurdimento e as
diferentes contribucións dos movementos estéticos de finais do século XIX e comezos do
XX. Por iso podemos...