Tepehuan

GRAMÁTICA = Na jax ku baꞋ puiꞋ jaꞋk tum aꞋga
Fonología = Na jax kaidhaꞋ
Sílaba = Nam maap jum daaꞋ jɨꞋmaꞋn gu letras [CV(V)(C)]
Acento = Na paiꞋ gɇꞋ tum kaiꞋch

Morfología = Na jaxtu tuꞋiiꞋ gu maaꞋn ñiꞋook
Radical (morfema léxico) = Gu toonaꞋn
Verbo = Na jax jum dhuñiaꞋ piam na jax tu tuꞋiiꞋ
Adverbio = Na paiꞋ, na paiꞋ dhuuk piam na jax jaꞋk
Sustantivo = NajaroiꞋ piam na tuꞋ puiꞋ tu buadaꞋ
Adjectivo = Na jax tuꞋiiꞋ gu jaroiꞋ piam gu tuꞋ
Afijo, partícula (morfema gramatical) = Gu mamragaꞋn (nam bhaan bhiibhiꞋsap gu toonaꞋn)
Futuro = Nagatuuk jum duñiaꞋ [-(a)Ꞌ jum tɨɨmok gu toonaꞋn]
Presente = Na xib jum bua [dai tonaaꞋn pɨx]
Pretérito = Nat bɨɨpɨꞋ tum duu [tak gu tonaaꞋn]

Sintaxis = Na jax jaꞋk jum kɨkɨiꞋchuꞋn guñiꞋook
Enunciado = Nañ tuꞋ jax kaiꞋchdhaꞋ / tɨꞋyaꞋ
Inicio = Na jax jaꞋk muiꞋ jim kɨɨsaꞋ
Enlace = Na kɨꞋn jum kɨkɨiꞋchuꞋn guiꞋ na bɨɨpɨꞋ jum tɨɨtɨꞋ
Enfoque (complemento enfatizado) = Na tuꞋbhaan tum aꞋga
Verbo = Na jax jum dhuñiaꞋ piam na jax tu tuꞋiiꞋ
Complemento = Na jax jaꞋk jum tɨɨmoꞋ
Sustantivo = Na jaroiꞋ piam na tuꞋ puiꞋ tu buadaꞋ
Adverbo o adposición = Na paiꞋ, napaiꞋ dhuuk piam na jax jaꞋk
Modos de habla = Nañ jax jaꞋk tuꞋ aꞋga
Indicativo = Nañ pu tɨꞋyaꞋ
Interrogativo = Nañ tɨkkaꞋ
Imperativo = Nañ chiñiaꞋ
Condicional (subjuntivo) = NoꞋ puiꞋtum duñiaꞋ piam ku guꞋ cham

Discurso = Na jax ja'k jix bhaiꞋ tum kaiꞋchdha' bɨɨx nañ jɨꞋx tu a'ga
Género = Na jax kaiꞋñkam nañ puiꞋ tu aꞋga

Narración = Nañ tu sapookProcedimiento = Nañ aagiꞋñdhaꞋ na jax jaꞋk jup jum bua
Descripción = Nañ aagiꞋñdhaꞋ na jax tu tuꞋiiꞋ
Argumentación = Nañ guguuxdhaꞋ na baꞋ maakam ba ɨlhiiꞋñdhaꞋ
Continuidad = Na jax jaꞋk tu jimpuiꞋ nañ jax tu aꞋga nañ paiꞋ ba jim kɨɨsaꞋ miꞋ dhɨr gammɨjɨ jaꞋk
De tema = Na tuꞋ bhaan tum aꞋga (na jax tum buadaꞋ gu sapook taꞋm)
De participantes = Nam jaroiꞋ puiꞋ tu buadaꞋ...