Trabajo de religión en euskera

HEDAPEN HANDIKO BESTE UNE BATZUK
III.mendean kristautasunaren  zabalkunde handia egon zen. Ere, kristautasunak zailtasunak eduki zituen testu inguru juduan sartu zelko eta beste kulturqa batean mugitu egin zuelako.Bi gune garrantzitsu egon ziren:
Kristautasuna konkistatzaile espainiar eta portugaldarrekin batera Ameriketara iristea.
Elizaren misio-jarduera XIX.mendean eta zabalkundekolonial handia.

AURKIKUNTZA HANDIAK ETA MISIOLARIEN HEDAPENA

Amerikaren aurkikuntzaren ondorioz, misiolariak eta konkistatzaileak lur berrietara joan ziren, kristautasuna hedatzeko. Nahiz eta Europan sortu, kristautasunak beste kultura batzuei aurre egitean, emaitz irregularrak izan zituzten. Bai onak eta bai txarrak. Aurretik zeuden kulturak suntsitzeko, enbanjelizazioa erabili zuten etaondorioz, kultur genozidioak sortu zituzten.Misiolariak konkistatzaileekin joaten ziren baina jainkoaren mezuko predikatzaileak baino, konkistatzaile bezala hartzen zituzten. Indiarrak babesten zituzten Bartolome de las Casas nabaritu zen haien ohiturak errespetatzen zituelako. Gero ere, esan beharra dago, ebanjelizatzeko orduan modu bat garatu zela: Jesuiten Erredukzioak deritzoguna.Misiolariakhainbat emaitz atera zituzten, baina gaur egungo garrantzitsuena Latinoamerika eta Karibean Kristautasunaren tradizioa dutela da baita Eliza Katolikoa ere. Honen garrantzia ikusten da, mende haietan beste herrialde batzuetara ( Afrika, Japonia, Txina) kristatutasun tradizioa ereman zuten, baina ez zen Amerikan bezala sustraitu.

MISIOLARIEN BESTE SUSPERRALDIA XIX. MENDEAN

XIX.mendeko hasieran,nagusi zen giro erromantikorako eraakargariiak ziren lurralde haietako kontakizunak.Hurruneko lurraldeetra bidaiatu ostean, liburu onak argitaratu zituzten, lurralde horiei buruz.Lurrun-makineei esker arinago heltzen ziren beraien helmugara.Gregorio XVI.a Aita Santuari esker Elizaren misiolariak berriz lortu zituzten. Gregorio XVI.ak Indigeneen arauak eskatu zituen eta haiei esklabotzatik aterazezaten. Misiolari asko zeuden 1870an Europan, batez ere katolikoak eta protestanteak.Metropolitik joateagatik arazo asko eduki zituzten.
















Jesuiten Erredukzioak.
Jesuiten errdukzioak Paraguayn izan zuten leku. Jesuitek Ebangelioa predikatzen zuten, hau egiteko arrazoi nagusiak “arimen onura eta Jainkoaren ospe gorena” lortzeaziren. 1549an, San ignazioak Manuel de Nóbrega eta beste sei apazi bidali zituen Brasilera.1604an, Erromak Paraguayko eskualdea probintzia bezala izendatu zuen jesuitentzat. Hortik etorri ziren lehengo apaizak hiru ziren: portugaldar bat, katalan bat eta irlandar bat ziren. Zoritzarrez, europear kolonizatzaileak zeuden eta hori, gauzak asko zaildu zituen.1537an, Paulo III.ak, Aita Santuak,zalantzarik gabe zigortu zituen Ameriketako esklabotzaren alde zeuden legeak eta esklabotza ere. Jesuitek ordea, berehala ulertu zuten indiarrak babesteko erkidegoak eraiki behar zituztela europearrek kolonizatutako lekuetatik urrun.Indiarrak babesteko, erkidegoak egiteaz aparte, Aita Santuaren beharra zela misiolaritza lana zioten, eta ez Espainiako Erregeena.150 urtez, 50-60 apaizez osatutako taldebatek 140000 baino indiar gehiagoz osatutako talde bat zuzendu zuten ebalgelioa predikatuz.










Gregorio XVI.a.

Jaiotzaz Bartolomeo Alberto Cappellari, Eliza Katolikoko Aita Santua izan zen 1831ko otsailaren 2tik bere heriotza egunera arte.Veneziako jauntxo baten (Giovanni Battista Cappellari) eta bere emazte Giulia Pagani Gesaren semea. Oso gaztea zelabeneditarren monasterio baten sartu zen monje izateko ikasketak egiteko. Gaztetatik hizkuntzak eta teologia ikasteko erraztasun handia erakutsi zuen, besteak beste 1799an janseniten aurkako tratatu famatu bat idatzi zuenean. Gotzaintza eskaini zioten arren, uko egin zion eta monasterioan bizitzen jarraitu zuen.1807an ordenako buru izendatu zuten, baina Napoleonek Erroma okupatu zuenean berriz...