TEMA 16 O REXURDIMENTO PLENO

TEMA 16 O REXURDIMENTO PLENO (II). EDUARDO
PONDAL. A ESCOLA PONDALIANA
CURROS ENRÍQUEZ E A SÚA ESCOLA
POÉTICA. A PROSA E O TEATRO DO
REXURDIMENTO

1.- EDUARDO PONDAL – BIOGRAFÍA

Naceu en Ponteceso, no seo dunha familia fidalga e “indiana” de boa situación económica.
Recibiu unha esmerada educación na cultura grecolatina e nosidiomas clásicos, que influiu na súa obra.
Fixo amizade en Santiago con Rosalía, Murguía, Aguirre e outros escritores e intelectuales de ideología protogaleguista e progresista.
Na época na que residiu na Coruña frecuentou a librería de Carré Aldao “Cova Céltica”, centro de reunión dos intelectuais e escritore galegos que fendían o “celtismo”.
Pondal retomou a elaboración de Os Eoas, e decidiupublicar Queixumes dos pinos, obra pola que recibiu numerosos eloxios.

2.- OBRA POÉTICA DE PONDAL

A primeira composición en galego foi A campana de Anllóns, fala dun soldado galego prisioneiro en Orán que sente morriña das paisaxes bergantiñás nativas.
En 1877 aparece o libro Rumores dos pinos.

QUEIXUMES DOS PINOS (1886)

Neste libro Pondal recolle composición a maioría delas en galego e 2bilingües. A temática e Celtismo, bardismo, helenismo, paisaxe, reivindicación do idioma galego, o paso do tempo, etc.
No poema intitulado Os pinos, as primeiras estrofas foron elixidas polos emigrados en cuba como letra para un himno, con música de Pascual Veiga. Acabou por converterse no Himno Galego.


OS EOAS

E un poema narrativo onde canta a fazada de Colón e dos mariñeiros galegos quepresuntamente o acompañaron.
Traballou no poema toda a vida e deixouno inconcluso.
A obra do escritor renancetista portugués Luis de Camoes Os lusíadas, serviu de modelo estilístico, métrico e temático a Pondal. Nas obras cántase as fazañas dos “eoas” (fillos do Sol, galegos) e dos “lusíadas” (fillos de Luso, porgugueses) na conquista e colonización de novos territorios.

3.- ESTÉTICA E IDEOLOXÍA DE PONDALPondal a diferenza cos outros poetas galegos contemporáneos constrúe unha estética moi persoal, que toma como punto de partida as correntes simbolistas e formalistas da poesía europea da fin do século XIX.
Abrazou ideas rexionalistas e protogaleguistas.


4.- Principais liñas temáticas.

Celtismo
1 p.
Pondal cre que a base étnica do pobo galego é celta (fronte á base étnica castelá, que é ibera).Tese da orixe céltica de Galicia: defendida por Murguía, Vicetto (historiadores), Pondal e outros (cfr. “Cova Céltica”).
Moitos poemas fan alusión, en ton épico, ás fazañas de heroes celtas:
Reais: Breogán.
Inventados: para bautizalos bota mans de topónimos (Gundar, Baltar, Brandoñas…).

Galicia: Pasado celta glorioso Futuro esperanzador.
Intenta convencer aos galegos de que teñen unha historiagloriosa que lexitima as reivindicacións galeguistas de liberdade formuladas na época.


Bardismo
1 p. + 1 p.
Influído polo ossianismo1, considérase o “bardo” do pobo galego.
Os bardos eran sacerdotes-poetas-adiviños celtas que gardaban e transmitían poeticamente a sabedoría da tribo, informaban do pasado ás novas xeracións para inculcarlles o orgullo de pertenza ao clan Pondal, no seu papel debardo moderno do pobo galego, concibe a súa poesía como a revelación aos galegos do pasado celta glorioso que serviría de estímulo para loitar contra a escravitude moderna a que estaba sometida Galicia.

Ser bardo resultaba unha tarefa ingrata, pois a figura aparece como un ser solitario, atormentado, triste e incomprendido polos que o rodean.

Iberismo
1 p.
Nalgúns poemas Pondal soña coa futuraunidade ibérica, con Galicia facendo de ponte entre hispanos e portugueses.
A obra Os Eoas, explícase desde esta perspectiva.
A idea da lingua como lazo de unión entre Galegos e portugueses.

Misoxinia e machismo
1 p.
Nalgúns poemas, pensamento machista e misóxino: a muller concebida como “presa” do home, o amor como relación entre vencedor e vencida…
A relación amorosa preséntase como un...