Ara pacis

Arte Romana: O Ara Pacis (I)
"Cando regresei a Roma da Galia e de España, baixo o consulado de Tiberio Nerón e Publio Quintilio, felizmente concluídas as empresas naquelas provincias, o senado decretou que había que consagrar un ara á paz augustea no Campo Marcio e ordenou que nela os maxistrados, os sacerdotes e as virxes vestales celebrasen cada ano un sacrificio". Con estas palabras Augustotransmitiu nas Res Gestae, o seu testamento espiritual, a vontade do senado de construír un altar á paz, logo de xestalas realizadas no norte dos Alpes entre o ano 16 e o 13 a.C.: a submisión dos retios e os vindélicos, o control definitivo dos pasos alpinos, a visita a unha Hispania finalmente pacificada, a fundación de novas colonias e a imposición de novos impostos.

A dedicatio do AraPacis, é dicir, a súa inauguración, celebrouse o 30 de xaneiro de 9 a.C. Segundo o testemuño do historiador Cassio Dione (LIV, 25.3), nun primeiro momento o senado propuxera edificar o altar no interior do seu mesma sede, a Curia, pero a idea non foi apoiada e escolleuse o Campo Marcio setentrional, recentemente urbanizado. A construción do altar, por decisión do propio Augusto, tivo lugar ao norte doCampo Marcio, nunha zona próxima ao confín sacro da cidade (pomerium) onde quince anos antes Octaviano quixo edificar o seu mausoleo.
O caudal do Tíber aumentou e houbo moitas inundacións, razón pola que se decidiu protexer o Ara Pacis cun muro, que non resultou demasiado efectivo: o destino do Ara Pacis parecía decidido e o seu esquecemento irreversible. Durante máis dun milenio o silencioenvolveu o Ara Pacis e ata se perdeu a memoria do monumento.

Arte romana: O Ara Pacis (II) o seu exterior
O cercado atópase sobre unha grande base marmórea, case enteiramente resataurada, dividida en dous rexistros decorativos: o inferior vexetal, o superior figurado, con representación de escenas míticas aos lados das dúas entradas e cun desfile de personaxes sobre os outros lados. Entre elesun feixe de separación cun tema a esvástica, amplamente reconstruída. Rexistro superior.

Lado Oeste Sobre o lado esquerdo da fachada do recinto, consérvase un panel coa representación do mito da fundación de Roma: Rómulo e Remo veñen aleitados pola loba á presenza de Fáustulo, o pastor que adoptará e crecerá os xemelgos, e de Marte, o deus que os procreou juntandose coa vestal Rea Silvia. .Sobre a árbore pódense distinguir as garras dun paxaro, no 1938 completado como un aguia, pero se cadra paxaro carpinteiro que, como a loba, é sacro para Marte. O deus está representado no seu rol de guerreiro, con lanza, yelmo crestado decorado cunha billa e coraza sobre a cal distínguese a cabeza dunha Gorgón. Á dereita da fronte do cercado se vee o relevo que representa Eneas, xa alá cos anos, quesacrifica aos Penados e polo tanto se retrae como sacerdote coa cabeza cuberta, no acto de facer unha ofrenda sobre o altar rústico. A parte final do bloque dereito perdeuse, pero case certamente sustentava unha pátera, unha copa ritual, como se deduce pola presenza dun jóven asistente do ritual (camillus) que leva unha bandexa con froita e pans e unha jarra na man dereita. Un segundo asistenteao ritual empuxa unha porca cara ao sacrificio, probablemente no lugar mesmo no cal fundarase a cidade de Lavinium se se interpreta a escena á luz do VIII libro do Eneidas. Recentemente, en cambio, hase ipotizado que o personaxe que sacrifica sexa Numa Pompilio, o segundo dos sete reis, que propio en eò Campo Marcio celebrou un sacrificio para a concordia entre Sabinos e Romanos, en ocasión da calsacrificouse unha porca.

Lado Este: Á esquerda ao lado este de o cercado, atópase o panel coa representación da Tellus, a Terra Nai, é dicir, segundo unha distinta interpretación, Venus, nai divina de Eneas e proxenitora da Gens Iulia, á cal pertence o mesmo Augusto. Unha ulterior lectura interpreta esta figura central como a Pax Augusta, a Paz, que dá o nome ao Altar. A deusa senta sobre as...