Frantziako Iraultza

FRANTZIAKO IRAULTZA
IRAULTZAREN ARRAZOIAK
- Kausa Sozialak:
o Frantzia nekazal herria zen, hau da, nekazaritzatik bizi ziren. 18 milioi biztanle bizi ziren Frantzian, eta hauetatik %85 nekazaritzatik bizi zen. Baina lur jabetasun oso eskasa zegoen, nobleenak zirelako, hau da, jauntxoena.
o Garai honetan, hazkunde demografikoa eman zen (1715 eta 1789 artean) Frantziako biztanleria 18 milioitik26 milioira igo zen. Hazkunde demografiko hau eragin handia izan zuen ekonomian. Gende gehio zegoen elikatzeko, baina nekazaria lehen bezalakoa zen (Usta txarrak), ondorioz, iraupenezko krisialdian sartu ziren. Krisialdi hau baserritarraren atzekabea ekarri zuen.
- Kausa Ekonomikoak:
o Klima desegokiaren ondorioz, ustak oso txarrak ziren, eta hau produkzioaren jaitziera ekarri zuen. Baina hauenprezioa, ordea, igo egin zen. Prezio igoera hau, bizi-mailaren jaitsiera suposatu zuen.
o “Industriaren” krisialdia, hau da, manufakturen krisialdia egon zen garai honetan. Jendea ez zuen dirurik, ondorioz, ez zegoen manufakturen demandarik, ondorioz, hauek itxi ziren.
o Hazkunde demografikoaren ondorioz, produkzioak gutxitu ziren, baina eskaera oso handia zegoen, ondorioz, produktuen prezioakigo ziren. Orduan, jendearen eskurapen boterea gutxitu zen.
- Finantzia Kausak:
o Estatuak diru gehiago gastatzen zuen, irabasten zuena baino, hau da, merkatal balantza negatiboa zen. Bi kausa nagusi:
 Gastu militarrak ( Diruaren %40): Estatu Batuetako interbentzioan eta 7 urteko gudan.
 Korteko gastuak ( Diruaren %30): Versalleseko gazteluan bizi zen kortea. Hemen 6.000 aristokrata biziziren erregearen presupuestotik.
o Orduan, Frantzia diruaren beharra zuen.Deficit hau estaltzeko, zergak igotzea erabakitzen dute. Baina herriak ezin ditu ordaindu eta noblezia eta kleroa ez dute zergak onartzen, betidanik beraien pribilejio bat izan delako. Ondorioz, pribilejiatuak matxinatzen dira ( Altzatu ziren lehenak, pribilejiatuak izan ziren, eta gero herria jarraitu zien).
- KausaPolitikoak:
o Monarkia absolutista anarkikoa zegoen. Erregeak erreformak proposatzen ditu, ogasun erreformak. Hau da, noblezia eta kleroa zergak ordaintzea, baina pribilejiatuen erantzuna ezezkoa izan zen.
- Ideologiako Kausak:
o XVIII.mendeko ilustrazioko filosofia ( Ideaiak) liberalismoaren alde eta erregimen zaharraren bukaeraren aldekoak ziren, eta hauek oso zabalduak zeuden.


IRAULTZARENHASIERA:1789
- Iraultza, pribilegiatuen matxinadarekin hasi zen, ogasun erreformak ez zituztelako onartu nahi, hau da, ez zituzten nahi zergak ordaindu.
- Erregeari Estatu Orokorra ( Azanblea bat non gauzak eztabaidatzen ziren) biltzea, hau da, batzarra biltzea, eskatzen diote. Baina hauek duela 100 urte ez ziren bildu, errege-pribilejiatuen arteko erlazioa ona zelako.
- Estatu Orokorrean hiruestamentu zeuden errepresentatuta, eta bakoitza boto bat zuen: Nobleak, Kleroa eta Hirugarren Estatua (Herria). Baina noblezia eta kleroa elkartzen zirenez, normalean hirugarren estatua galtzen zuen ( Hirugarren estatua herria errepresentatzen zuen eta herria %98 zen, orduan diputado bakoitza boto bat izango balu, hirugarren estatua irabaziko zuen, baina estatu bakoitza boto bakarra izatean, nobleziaeta kleroa elkatuz, hirugarren estatua galtzen zuen).
- Hirugarren estatua hau ikustean, diputado bakoitza boto bat izatea eskatu zuten, erregeak hau onartu zuen, baina noblezia eta kleroa ez. Orduan, hirugarren estatua ezezko hau ez du onartzen eta Estatu Orokorretik doa, Batzar Nazionala sortu esanez, herria errepresentatzen duen bakarrak haiek direla.
- Batzar Nazionalaren papera, gauzakkontitutzea, hau da, sortzea izango da.
ANTZINAKO ERREGIMENAREN AMAIERA (?)
- Herria kalera ateratzen da eta Bastilla ( Kartzela) erasotzen dute. Hemen zeuden preso politikoak askatu eta armak hartu zituzten.
- Nekazal guneetan iraultza ere egon zen, jauntxoen aurka matxinatu ziren, gauzak eta dokumentuak errez eta apurtuz. ( Hau eginda, jauntxoa ezin zuen frogatu bere jabetasuna).
- Batzar...