Gramatica Galega

Xavier Frías Conde

resumo de gramática galega
ROMANIA MINOR 2003

INDICE
CONSIDERACIÓNS PREVIAS
SISTEMA ORTOGRÁFICO 1. Xeneralidades 2. Grafías particulares 3. Acentuación 3.1. Xeneralidades

3.2. Uso do diacrítico
4. Outros elementos ortográficos 4.1. Dos grupos de oclusiva / fricativa + lateral. 4.2. Grupos cultos.

4.3. Outras terminacións PARADIGMAS MORFOLÓXICOS 5. Formación defeminino en nomes e adxectivos
5.1. Mudanzas de morfemas ou morfema cero

5.2. Mudanza de lexema ou variacións importantes 6. Paradigma de número no nome e adxectivo 7. Comparación 7.1. Dos adxectivos e os adverbios
7.1.1. Comparativo

7.1.1.1.Superioridade
7.1.1.2. Igualdade 7.1.1.3. Inferioridade 7.2. Dos nomes 7.2.1. Comparativo

7.2.1.1.Superioridade
7.2.1.2. Igualdade 7.2.1.3.Inferioridade 8. Artigos 8.1. Artigo definido 8.1.1. Formas 8.1.2. Contraccións de artigo con preposición 8.2. Artigo indefinido 8.2.1. Formas 8.2.2. Contraccións 9. Posesivos 9.1. Formas sintéticas 9.2. Formas analíticas 10. Demostrativos 10.1. Formas

10.2. Contraccións con preposicións 10.3. Contraccións con outro 11. Pronomes persoais 11.1. Táboa 11.2. Contraccións de pronomes átonos 11.3.Colocación dos clíticos respecto ao verbo 12. Indefinidos e cuantificadores 12.1. Invariábeis 12.2.Variábeis 13. Interrogativos e relativos 14. Numerais 14.1. Cardinais 14.2. Ordinais 14.3. Partitivos 15. Táboa de conxugación de verbos regulares 15.1. Paradigma ordinario 15.2. Conxugación dun verbo con pronome enclítico

15.3. Perífrases
15.3.1. Perífrases temporais 15.3.2. Perífrases modais,obrigativas e hipotéticas 15.3.3. Perífrases aspectuais imperfectivas 15.3.4. Perífrase aspectuais perfectivas 15.4. O infinitivo conxugado 16. Táboa de conxugación dos verbos irregulares 17. Adverbios e locucións adverbiais

17.1. Lugar
17.2. Tempo

17.3. Cantidade 17.4. Modo 17.5. Afirmación 17.6. Negación 17.7. Dúbida 18. Preposicións 18.1. Simples 18.2. Compostas
19. Conxuncións

19.1.Copulativas 19.2. Disxuntivas 19.3. Adversativas 19.4. Temporais 19.5. Locativas 19.6. Modais 19.7. Causais 19.8. Condicionais

CONSIDERACIÓNS PREVIAS
Estas páxinas son un resumo gramatical da lingua galega para estudiantes que se achegan a esta lingua cuns coñecementos nulos ou básicos. As explicacións son mínimas, pois o obxectivo é principalmente presentar táboas válidas para a consulta e aaprendizaxe. O público ao que basicamente vai dirixido ten o castelán coma lingua materna, de aí moitas das explicacións, e á vista de que a distancia desde a L1 ata a L2 é relativamente curta, optamos por dar as explicacións en galego. Loxicamente, a lingua que se mostra nestas páxinas é o galego padrón ou estándar, en ningún momento incluímos formas dialectais, segundo a normativa vixente para alingua galega.



SISTEMA ORTOGRÁFICO

1. Xeneralidades Este é o sistema ortográfico do galego padrón
soa /a/ soa /b/. Soa /k/ diante de /a/, /o/, /u/ ou precedida ou seguida doutra consoante: casa, cousa, cuestión, crime, clase, técnica. Diante de /E/ e /i/ soa /θ/: cento, recibe Soa /d/ Soa /è/ ou /é/ Soa /f/ Soa /g/. /ge/ e /gi/ escríbense and : guerra, guitarra. Para /gwe/ e /gwi/úsase e (diérese),: argüír, lingüística Non soa, aínda que en certos empréstamos é aspirada. Como vocal, /i/. Ten valor semiconsonántico /j/, como en Maio Soa /l/ Soa /m/ Soa /n/. En posición final, xeralmente soa [η] Soa /ñ/ Soa /ò/ ou /ó/ Soa /p/ Soa /k/. Escríbese sempre o cúmulo seguido por ou : querer, aquí. No comezo soa /rr/ (forte). No medio ou tras consoante soa /r/ (suave). Para marcaro son forte intervocálico úsase , como en guerra. Soa /s/ Soa /t/ Soa /b/. Pode soar /ks/ en cultismos (en posición non intervocálica é normalmente /s/) ou /š/ noutros casos. Soa as /θ/, sempre diante de ou en final de sílaba ou palabra: zapato, azul, cruz.









Son dígrafos:

Soa /tš/ Soa /y/ xa practicamente en todos os ámbitos



Soa /η/


2....