Platón

COMENTARIO

Este fragmento é extraído dunha obra platónica que recibe o nome de ''República'' (libro lV).

Platón nace no ano 427 a.C en Atenas,no seo dunha familia aristocrática interesada na política de Atenas. Viviu durante a súa xuventude a guerra do Peloponeso. Con vinte anos,co fin de prepararse para a actividade política,comezou cos seus contactos con Sócrates,do que herdou adialéctica como o camiño ascendente cara á verdade. Conmovido trala morte de Sócrates,Platón abandoa Atenas co fin de realizar algunhas viaxes. Entre elas estivo Sicilia,onde se relacionou cos pitagóricos,que influirían na súa obra. No seu regreso a Atenas,Platón fundou a Academia,a cal se convertiría no primeiro centro de formación política e intelectual dos xóvenes gregos.

Platón estáinfluenciado por filósofos como Heráclito,co que comparte a idea dun mundo sensible; polos pitagóricos; por Parménides,do cal acepta as caráterísticas do ser; por Anaxágoras e o seu ''Nous'' e principalmente por Sócrates,do cal era discípulo.

Platón desenvolve a súa actividade filosófica tras a restauración da democracia ateniense. A Atenas da época de Platón era un centro económico,político e socialonde había teatros,ximnasios,mercados,templos e institucións políticas,talleres de artesáns...
A democracia ateniense era unha democracia directa onde os cidadáns interviñan en primeira persoa na Asamblea,pero non todos os habitantes eran cidadáns. Os escravos,os extranxeiros e as mulleres non contaban coa cidadanía. Só os varóns adultos formados militarmente e descendentes de cidadánsatenienses eran considerados cidadáns. Atenas pronto se converteu tamén nun atractivo para os filósofos de diferentes lugares.

Primeiramente,debemos coñecer o significado de virtude ao longo da historia grega. No mundo aristocrático a virtude é unha calidade hereditaria da nobreza coa que se alcanza o éxito e a fama. Para os sofistas a virtude significaba unha calidade enseñable e ao alcance detodos. E para Sócrates a virtude reside no mesmo coñecemento.

Según Platón,unha polis é xusta cando existe harmonía ente as diferentes clases sociais,para oq ue é necesario que cada unha delas cumpra correctamente a súa función. Cada persoa debe ocuparse dunha soa cousa,como veremos máis adiante,e non pode baixo ningunha circunstancia cumprir as funcións propias dunha clase social que non llecorresponde.
Unha cidade é xusta cando posúe as calidades de: moderación,valentía e sabedoría. A xustiza non é alcanzada cando non se cumpren as tres ao mesmo tempo. Polo que todas as clases sociais,dende a máis alta á máis baixa,son necesarias para o mantemento da xustiza. Ao igual que unha polis,unha persoa tamén terá a virtude de ser xusta cando a súa alma conteña estos tres requisitos.Remítome ao mito do carro alado para explicar as ideas deste texto. Platón neste mito compara a alma humana cun carro alado,conformado pola razón (auriga),a vontade (cabalo branco) e o desexo (cabalo negro). Cando cada unha das partes se comporta adecuadamente (é dicir,ten a súa virtude) entón alcanzará a harmonía,á que chamamos xustiza. Este mito representa o dualismo entre a alma e o corpo,nacal a alma é altamente valorada e o corpo infravalorado. O corpo pertence ao mundo das cousas sensibles e a alma ao mundo das ideas.

Comparando este mito coa desingualdade de clases sociais que conforman o estado utópico dePlatón,a estrutura tripartita da alma humana é paralela á estrutura tripartita do Estado. A Razón estaría representada polos gobernantes,que deben posuír as virtudes de:moderación,valentía e sabedoría; a Vontade estaría representada nos militares (moderados e valentes); e o Desexo, constituído polos traballadores,que só poden ter a virtude da moderación.

Platón explica esta desigualdade de clases mediante o mito dos metais,alegando que por natureza cada persoa está formada por un metal diferente. Aquelas persoas feitas de ''ouro'' estaban destinadas a...