Euskara batua
Páginas: 14 (3468 palabras)
Publicado: 15 de noviembre de 2011
EUSKARA BATUA - Ezina ekinez egina
AURKIBIDEA
1876-1936 EPEA 3
1. Sabino Arana 3
2. Euzkadi aldizkariaren deiadarra (1910) 3
2.1. Batasunaren aldekoen arrazoiak 3
2.2. Batasunaren aurkakoen arrazoiak 4
3. Euskaltzaindia, euskararen akademia 4
3.1. Batasunaren aurkakoak. 5
3.2. Batasunaren aldekoak. 5
4. Ortografiaren batasuna 6
5. Zenbaitondorio 6
1945-1964 EPEA 7
1. Euskara, kultura hizkuntza 7
2. Federiko Krutwig eta “Lapurtera klasikoa” 7
3. Nafar-Lapurtera 7
4. “Gipuzkera osotuaren” gainbehera 7
4.1. Hizkera mintzatuaren nagusitasuna 7
4.2. Giputz zenbaiten jokabidea 8
4.3. “Gipuzkera osotuaren” gainbeheraren ondorioak bizkaian 8
5. “Euskara osotua” 8
6. Euskaltzaindiaren emana 87. Zenbait ondorio 9
EUSKARA BATUA 10
1. Aitzindariak: Aresti eta Txillardegi 10
2. Euskaltzaindia batasungintzan: Koldo Mitxelenaren txostena (1968) 11
3. Luis Villasanteren Agintaldia (1970-1989) 12
3.1. Euskara batuaren araugintza: 1968-1978 epea 12
3.2. Bergarako Biltzarra (1978) 13
4. Leioako Biltzarra (1994) 14
5. Zenbait ondorio 16
5.1.Euskara batuaren egitura 16
5.2. Euskara batuaren onurak 16
5.3. Arrakastaren arrazoiak 16
1876-1936 EPEA
1. Sabino Arana
• 1876 --> Bigarren gerra karlista amaitu (1872-1876) eta Hego Euskal Herriko lau herrialdeek foruak galdu.
• Industriaren hazkunde izugarria --> Jende asko Bilbo aldera lanera.
• 1895 --> Euzko Alderdi Jeltzalea sortuko du Bilbon SabinoAranak.
• Alderdi honek erabateko ezezkoa euskararen batasunari. Honako arrazoiak aurkezten ditu Sabino Aranak bere Lecciones de Ortografía del euskera bizkaino liburuan:
o Euskalkien arteko aldeak ez dira larriak eta ez dago batasun beharrik.
o Euskara batu bakarra eginda, galdu egiten da euskalkien aberastasuna.
o Ez dago horrelako egitasmoa bideratzeko jendeaditurik.
o Sei herrialde ditu Euskal Herri federalak, eta sei euskalki izatea eskatzen du egitura horrek; ez bat bakarra.
• Ez zen euskara bakarraren aldekoa, baina, aldiz, beharrezkotzat jo zuen ortografia bakarra.
• Iparraldeko berrikuntzak onartuko dira: tileta esaterako.
• 1901 --> Ortografia ardatz izanik, batzarra Hendaian. Batzorde bat osatu zen lehenengo aldiz mugen bialdeetako ordezkariak elkartuz.
• Hurrengo batzarra Hondarribian --> Aranak egunkarien bidez edonor gonbidatu zuen batzarrera. Denek ikusi zuten Aranaren helburua: alderdikideen bozei esker, bere erabakiak aurrera ateratzea.
• Bertan behera Hondarribiko batzarra, eta beraz, ortografia egituratzeko eta bateratzeko saioa.
• Atzerakada handia: euskalkien batasuna kaltegarritzatjo eta nork bereari eusteko aldarria egin zuen.
2. Euzkadi aldizkariaren deiadarra (1910)
• Batzarreko porrotaren ondoren lur jota --> inork ezer egin ez.
• 1910 --> Euzkadi aldizkariak (Jeltzaleen hedabidea) galdetegia plazaratu: “La cuestión de los dialectos”.
• Denak ados ez alderdian --> Arana hiltzean, hizkuntza batasunaren auzia berriz mahaigainean.
•Alderdiko bi kide batasunaren alde --> Koldo Eleizalde eta Federiko Belaustegigoitia.
1. Batasunaren aldekoen arrazoiak
• Euskara giputza indartzearen alde. Bizkaierak indarra galdu.
• Eleizalde eta Belaustegigoitia Euskal Herriaren egitura federalaren aurka eta batasunaren alde.
• XX.mendeaz gerokoa euskaldun berrien agerraldia.
• XX.mendean hizkuntza ez zen bakarrikahoz erabiltzeko, idazten eta irakurtzen ere jakin beharra zegoen.
• Batasun ezak --> Irakurtzeko zailtasuna, liburuak garestitzea eta euskal literaturari ateak ixtea.
• Batasunera iristeko oinarrizko urratsak zehaztu ziren:
o Euskalki guztietan ortografia bat eta bera izatea.
o Erdaratik hartutako hitzak, edo euskaratik bertatik sortutako berriak, euskalki guztietara...
AURKIBIDEA
1876-1936 EPEA 3
1. Sabino Arana 3
2. Euzkadi aldizkariaren deiadarra (1910) 3
2.1. Batasunaren aldekoen arrazoiak 3
2.2. Batasunaren aurkakoen arrazoiak 4
3. Euskaltzaindia, euskararen akademia 4
3.1. Batasunaren aurkakoak. 5
3.2. Batasunaren aldekoak. 5
4. Ortografiaren batasuna 6
5. Zenbaitondorio 6
1945-1964 EPEA 7
1. Euskara, kultura hizkuntza 7
2. Federiko Krutwig eta “Lapurtera klasikoa” 7
3. Nafar-Lapurtera 7
4. “Gipuzkera osotuaren” gainbehera 7
4.1. Hizkera mintzatuaren nagusitasuna 7
4.2. Giputz zenbaiten jokabidea 8
4.3. “Gipuzkera osotuaren” gainbeheraren ondorioak bizkaian 8
5. “Euskara osotua” 8
6. Euskaltzaindiaren emana 87. Zenbait ondorio 9
EUSKARA BATUA 10
1. Aitzindariak: Aresti eta Txillardegi 10
2. Euskaltzaindia batasungintzan: Koldo Mitxelenaren txostena (1968) 11
3. Luis Villasanteren Agintaldia (1970-1989) 12
3.1. Euskara batuaren araugintza: 1968-1978 epea 12
3.2. Bergarako Biltzarra (1978) 13
4. Leioako Biltzarra (1994) 14
5. Zenbait ondorio 16
5.1.Euskara batuaren egitura 16
5.2. Euskara batuaren onurak 16
5.3. Arrakastaren arrazoiak 16
1876-1936 EPEA
1. Sabino Arana
• 1876 --> Bigarren gerra karlista amaitu (1872-1876) eta Hego Euskal Herriko lau herrialdeek foruak galdu.
• Industriaren hazkunde izugarria --> Jende asko Bilbo aldera lanera.
• 1895 --> Euzko Alderdi Jeltzalea sortuko du Bilbon SabinoAranak.
• Alderdi honek erabateko ezezkoa euskararen batasunari. Honako arrazoiak aurkezten ditu Sabino Aranak bere Lecciones de Ortografía del euskera bizkaino liburuan:
o Euskalkien arteko aldeak ez dira larriak eta ez dago batasun beharrik.
o Euskara batu bakarra eginda, galdu egiten da euskalkien aberastasuna.
o Ez dago horrelako egitasmoa bideratzeko jendeaditurik.
o Sei herrialde ditu Euskal Herri federalak, eta sei euskalki izatea eskatzen du egitura horrek; ez bat bakarra.
• Ez zen euskara bakarraren aldekoa, baina, aldiz, beharrezkotzat jo zuen ortografia bakarra.
• Iparraldeko berrikuntzak onartuko dira: tileta esaterako.
• 1901 --> Ortografia ardatz izanik, batzarra Hendaian. Batzorde bat osatu zen lehenengo aldiz mugen bialdeetako ordezkariak elkartuz.
• Hurrengo batzarra Hondarribian --> Aranak egunkarien bidez edonor gonbidatu zuen batzarrera. Denek ikusi zuten Aranaren helburua: alderdikideen bozei esker, bere erabakiak aurrera ateratzea.
• Bertan behera Hondarribiko batzarra, eta beraz, ortografia egituratzeko eta bateratzeko saioa.
• Atzerakada handia: euskalkien batasuna kaltegarritzatjo eta nork bereari eusteko aldarria egin zuen.
2. Euzkadi aldizkariaren deiadarra (1910)
• Batzarreko porrotaren ondoren lur jota --> inork ezer egin ez.
• 1910 --> Euzkadi aldizkariak (Jeltzaleen hedabidea) galdetegia plazaratu: “La cuestión de los dialectos”.
• Denak ados ez alderdian --> Arana hiltzean, hizkuntza batasunaren auzia berriz mahaigainean.
•Alderdiko bi kide batasunaren alde --> Koldo Eleizalde eta Federiko Belaustegigoitia.
1. Batasunaren aldekoen arrazoiak
• Euskara giputza indartzearen alde. Bizkaierak indarra galdu.
• Eleizalde eta Belaustegigoitia Euskal Herriaren egitura federalaren aurka eta batasunaren alde.
• XX.mendeaz gerokoa euskaldun berrien agerraldia.
• XX.mendean hizkuntza ez zen bakarrikahoz erabiltzeko, idazten eta irakurtzen ere jakin beharra zegoen.
• Batasun ezak --> Irakurtzeko zailtasuna, liburuak garestitzea eta euskal literaturari ateak ixtea.
• Batasunera iristeko oinarrizko urratsak zehaztu ziren:
o Euskalki guztietan ortografia bat eta bera izatea.
o Erdaratik hartutako hitzak, edo euskaratik bertatik sortutako berriak, euskalki guztietara...
Leer documento completo
Regístrate para leer el documento completo.