Konposatu organikoen erreakzio kimikoak

KONPOSATU ORGANIKOEN ERREAKZIO KIMIKOAK

HIDROKARBURO ASEAK: ALKANOAK.

Hidrokarburo aseak kimikoki geldoak dira. Horregatik, bakarrik baldintza energetikoetan erreakzio batzuk burutzen dituzte,hala nola errekuntza, ordezkapen erreakzioak eta cracking-a edo pirolisia.

• Errekuntza

Tenperatura altuetan oxigenoarekin erreakzionatzen dute karbono dioxido eta ura askatuz. Erreakzio hauexotermikoa da.

Orokorrean: CnH2n+2 + (3n+1)/2 O2  n CO2 + (n+1) H2O Hº0

Adibidez: CH4 + 2 O2  CO2 + 2 H2O

• Ordezkapena

Hidrogeno atomo bat edo gehiago halogeno-atomoekin, NO2 edoHSO3 taldeekin eta abarrekin ordezkatzen dira. Erreakzio mota hau erradikalen bitaztez (ordezkapen homolitikoa) gertatzen da.

a) Halogenazioa

Erreakzio hau bortizki gertatzen da kloro edobromoa eta metano nahaste bat argitan jartzen denean. Cl-Cl lotura apurtu egiten da bi erradikal aske Cl. Ematen eta kate erreakzio bati hasiera ematen zaio metanoaren C-H lotura apurtzendelarik.Erreakzio hau oso zaila da kontrolatzen eta azkenean geratzen dena produktu kloratuen nahaste bat da.

CH4 (g) + Cl2 (g)  CH3Cl (g) + HCl (g) klorometano
CH3Cl (g) + Cl2 (g)  CH2Cl2 (g) + HCl (g)diklorometano
CH2Cl2 (g) + Cl2 (g)  CHCl3 (g) + HCl (g) triklorometano
CHCl3 (g) + Cl2 (g)  CCl4 (g) + HCl (g) tetraklorometano

b) Nitrazioa

Erreakzio hau lurrin fasean dagoen azidonitrikoz egiten da, alkanoen hidrogeno baten ordez nitro, NO2, erradikala sartzen dalarik.

R-H + HNO3  R-NO2 + H2O nitroalkanoa

HIDROKARBURO ASEGABEAK: ALKENO ETA ALKINOAK

Alkenoak eta alkinoakalkanoak baino erreaktiboagoak dira, lotura anizkoitzetan duten  loturak  loturak baino ahulagoak direlako.
Hidrokarburo asegabeen ezaugarri berezia adizio erreakzioak dira, nahiz eta ondoko hauekere azpimarratzekoak izan: polimerizazioa, errekuntza eta oxidazio erreakzioak.

• Adizioa

Adizio erreakzioak elektroizale motakoak dira, efektu mesomeroagatik lotura bikoitzak pairatzen duen...