Las Mozas Calientes

CONTEXTO HISTÓRICO: AntecedentesNACEMENTO (1800-1876) Comezos do s. XIX• El Catón Compostelano (Santiago, 1800)• Xornais de curta vida. Período isabelino (1833-1868)• Censura.• Modificacións estéticas e de contido.• Textos literarios en galego. Sexenio Revolucionario (1868-1874)• Maior liberdade de expresión.• Publicacións de carácter político e de información xeral.• Escasean as publicaciónsdefensoras dos intereses de Galicia, sendo o galego minoritario.A PRENSA GALEGA NA RESTAURACIÓN (1876-1923)  Último cuarto do s. XIX.• Redúcese o número de publicacións.• Predominan as publicacións de información xeral:• Faro de Vigo• El Correo Gallego• Defensa do Rexionalismo• El Regionalista (Santiago)• La Defensa (Ourense)• Prensa «da emigración»• La Ilustración Gallega y Asturiana (Madrid)•La Tierra Gallega (A Habana) Primeiras décadas do s. XX• Variedade das publicacións.• Xornais e revistas de información:• Xeral: El Progreso (Lugo, 1908 – en curso)• Cultural: La Centuria (Ourense, 1917 – 1918)• Obreira: La Zarpa (Ourense, 1921 – 1936)
NACEMENTO DA PRENSA EN GALEGOÚLTIMO CUARTO DO SÉCULO XIX• O tío Marcos da Portela (Ourense, 1876 – 1880; 1883 – 1889), encamiñado á defensa doscampesiños.• O Galiciano (Pontevedra)• A Monteira (Lugo)• O Recreo Compostelano (Santiago)• El eco de Galicia (Bos Aires)NO SÉCULO XX• A Nosa Terra (1908 – en curso)• Revista Nós (Ourense, 1920 – 1935)• Contido ideolóxico dentro do nacionalismo do país.• Construción da identidade galega.• A maior parte da produción poética e narrativa dos escritores atopábase na prensa.VALENTÍN LAMASCARVAJALNACEMENTO: Ourense (1-11-1849)MORTE: Ourense (4-9-1906)XORNALISMO: • Primeiro xornal en galego: O Tío Marcos da Portela. • Dirección da revista La Aurora de Galicia e do xornal El Eco de Orense.• Fundación de El Heraldo Gallego (-1880), NARRATIVA: • Catecismo do labrego (publicado en sete entregas, en O Tío Marcos de Portela.• Gallegada, Tradiciós, Costumes, Tipos e Contos da Terriña (19 narraciónspublicadas nese xornal, vontade populista e comprometida coa defensa dos labregos)POÉTICA:• Dez Cartas ós Galegos (1875)• Espiñas, Follas e Froles. Colección de Versiños Gallegos (Ramiño Primeiro) (1875)• Espiñas, Follas e Froles. Colección de Versiños Gallegos (Ramiño Segundo) (1876)• Saudades Gallegas (1880)• A Musa das Aldeas (1890)BIOGRAFÍA:• Entrou en contacto coa intelectualidade galega enSantiago de Compostela. • En 1871 dirixiu a revista La Aurora de Galicia e que aquí tamén publicou as súas primeiras obras, que presentan influencias románticas.• Prolífico e polifacético.• Un dos fundadores da Real Academia Galega.O TÍO MARCOS DA PORTELAValentín Lamas Carvajal.Un dos máis atractivos do periodismo ourensán e incluso galego.Colaboradores como Curros, Pondal, Eladio Rodríguez González emoitos outros.TRES ÉPOCAS: 1876-1880, 1883-1889, 1917-1919: Portavoz en Ourense das Irmandades da Fala.CONTIDO E ESTILO:• O seu estilo reflicte o espírito dos «parrafeos» (diálogos populares entre dúas persoas que defenden a súa posición, cantados ou falados: regueifas)• Distribuído no ambiente rural (feiras e mercados), cun público popular.• Xornal moi difundido, incluso por outros puntos deEspaña e da Habana. • Abundantes traballos en prosa e en verso dun amplo número de colaboradores.• Temas cotiáns dos campesiños galegos: quéixase do caciquismo, da política, dos impostos e cargas fiscais do Estado liberal, critica o centralismo, a emigración, a fame e a miseria.• Defende e dignifica a nación e á súa xente, a lingua galega e o orgullo de utilizalaSECCIÓNS FIXAS:• Efemérides: Informaciónsde Galicia.• Casos e Cousas: Comentarios irónicos ou críticos en prosa ou verso sobre acontecementos políticos, fustigando os caciques locais.“Os mandamentos do Marcos fora da eirexa son seis: facer a todos xustiza, non casarse con ninguén, falar o galego enxebre, cumprir co que manda a lei, loitar polo noso adianto con entusiasmo e con fe, vestir calzóns e monteira”.OUTROS PERIÓDICOS E...