Metodo Cientifico

INDUKTIBISMOA
JUSTIFIKATU AHAL DA INDUKZIOAREN PRINTZIPIOA?
Indukzioaren argumentazioa justifikazio zirkularra da, hau da indukzioa erabiltzen du azaltzeko, horregatik hemen arazo bat sortzen da eta beste era batean azaldu behar izango da.
Induktibista sineskorra pentsatzen dute, zientzia behaketaz hasten dela eta ondorioz ezagutza zientifikoa eraikitzen dela. Aztertutako A guztiaksalbuespenik gabe berdinak badira eta B ezaugarria badute GUZTIEK edukiko dute ezaugarri hau.
Indukzioa Behaketa

Ezagutza zientifikoa

Zergatik induktibo arrazoiketa ezagutza zientifiko fidagarri eta egiazkora daramagu?

LOGIKA ESPERIENTZIA

Argudiaketa induktibiztak ez dira logikoki argudiaketa baliotsuak. Izan ahal da ondorio faltsu bat izatea nahiz eta premizak (adierazgarriak) benetakoakizan.
Indukzioa ez da logika bakarrik, nahiz eta oinarri logikoetan oinarritu.
Bertrand Russellen indioilarraren historiak adibidez, benetako adierazgarria du eta ondorio faltsua.
Zenbat aldiz errepikatu behar da esperimentu bat egiaztatzeko?
Adibidearen arabera:
Bonba atomikoak “Hiroshima” txarrak direla esateko, adibide bakarra behar izan dugu.
Erretzea txarra dela esateko, pertsonabat baino gehiago aztertu behar izango da.
Zirkunstantziak be oso garrantzitsuak dira. Zientifiko batzuentzat bariazio superfluak ez dira kontuan izan behar askotan eta beste batzuetan bai, hor dago koska.
2.2) PROBABILITATEA ALDE BATERA UTZI
Nahiz eta indukzioaren bidez ateratako ondorioak eta orokortzeak egi hutsak direla ezin bermatu, segur aski egiazkoak izango dira. Beraz, ezagutzazientifikoa ez da egiaztatutako ezaguera, baizik eta, segur aski egia izango den ezaguera. Laburbilduz, zenbat eta oinarri induktibo bat sortzen duten behaketa gehiago egon, eta behaketa hauek zenbat eta baldintza desberdin gehiagotan egin, aukera handiagoa izango du ondoriozko orokortzeak egiazkoa izateko. Ondorioz, indukzio bertsioa ordezkatua izango da bertsio probabilista batengatik.
2.3)INDUZIOAREN ARAZOARI AURRE EGITEKO HAINBAT ERANTZUN
Induktibista askok zailtasun askorekin egin dute topo enuntziatu asko egiazkoak direla ziurtatzean. Horietako zailtasun batzuk hauek izan daitezke;
Alde batetik, eszeptizismoa dago. Humek esan bezala, indukzioa justifikatzeko ezin dira esperientzia edota logika erabili, eta beraz, zientzia ezin dela zentzuzko modu batean justifikatu. Bestalde, kantuanhartzen dugun zerbait ebidentea dela edo zerikusi handia duela gure hezkuntza, kultura eta aurreiritzietan oinarritzen da. Indukzio printzipioa arrazoizkoa dela defenditzeko, ganorazko arrazoitze bat eskaini beharko da, ebidentziaren apelazioa kontuan izan gabe. Azkenik, zientzia indukzioan ez dela oinarritzen esaten dutenak sortu zuten.
3.1) TEORIA BEHAKETA TEORIAREN ARABERA
Ezagutza zientifikoerreal bat lortzeko, prejuizio gabeko behaketa bat egon behar du. Hala ere, badaude hainbat adibide zeinek arrazonamendu induktiboaren fidagarritasuna dudatan jartzen duten. Honen ondorioz, dudan jartzen dute induktibistek izandako rola behaketak egiterako orduan. Behaketari buruzko bi ustezko daude nahiz eta ezeztatuta egon; lehenengoa, behaketari esker zientziara ailegatzea. Bigarrena, aldiz,behaketak ezagutza deribatzen du.
Ikusmena behaketarako gehien erabiltzen den zentzumena da erretinak erabiltzen dituen irudien bidez eta honi buruzko bi gai garrantzitsu azpimarra daitezke; alde batetik, gizakia munduaren propietate batzuetarako sarbidea dauka, burmuina erregistratzen duen heinean. Beste alde batetik, bi behatzaile objetu berdina ikusiz gero, espazio fisiko berdinetik gauza beraikusiko dute.
Erretinak hartutako irudiak alde batera utziz, esperientzia, ezagutza eta espektatibak ere kontuan hartu behar dira, izan ere, behatzaileak irudi bat ikusterakoan bere esperientziekin lotzen du automatikoki eta hori dela eta, pertsona bakoitzak puntu fisiko berdina ikusi arren, ondorio ezberdinak aterako ditu.
3.2) RETINAK IKUSTEN EZ DITUEN ESPERIENTZIEN GARRANTZIA
Eszena bat...