Historia Del Anime

ANIMAZIO JAPONIARRA ANIMACIÓN JAPONESA
02 09 04 09 10 04

ZINEMATEKA CINEMATECA

BILBOKO ARTE EDER MUSEOA MUSEO DE BELLAS ARTES DE BILBAO

Yasushi Watanabe (Osaka, 1934)
Animazio Zinearen historialaria. Mainichi egunkarian egin du lan. Gaur egun Animazio Zinearen historiari buruzko eskolak ematen ditu Osakako Nazioarteko Unibertsitatean eta Kobeko Shinwa Unibertsitatean. AnimazioIkerkuntzetarako Elkarte Japoniarreko kide da (Japan Asociation for Animation Studies). Ofuji Sariko eta Mainichik eskaintzen duen Animazio Zinearen Sariko epaimahaiko kide da. “Animazio japoniarraren historia” monumentalaren autorea da. Historiador de cine de animación. Ha desarrollado su carrera en el periódico Mainichi. En la actualidad de clases de Historia del cine de animación en la UniversidadInternacional de Osaka y en la Universidad Shinwa de Kobe. Miembro de la Asociación Japonesa para Estudios de la Animación. Miembro del Jurado del Premio Ofuji y del Premio de Cine de Animación concedido por Mainichi. Autor de la monumental “Historia de la animación japonesa” (Nippon animeeshon eiga shi).

Animazio japoniarraren historia

Historia del cine de animación japonés
YASUSHI WATANABEPoz handia ematen dit Espainian, Pablo Picasso, Salvador Dalí eta horien moduko marrazkilari handiak eman dituen herrian, japoniar animazioari buruzko ziklo bat antolatu dutela jakiteak. Espainiak animazio zinemarekin duen harremana ez da, inondik ere, berria. Munduan egin den animazioko koloretako lehenengo luzemetraian Edurne Zuri eta zazpi ipotxak (Snow white and the seven dwarfs, 1937)azaltzen den gaztelua Segoviako Alkazarrean inspiratuz egin zuten. Gainera, Disneyk ekoiztutako Ferdinand the bull (1938) animazio laburmetraiak Espainiako zezenketen ikuskizuna zuen ardatz; Munro Leafek egin zuen film labur horretarako gidoia, eta Robert Lawsonek marrazkiak, Hollywoodeko Oscarra jasoz. Gainera, jende askok ez badaki ere, Salvador Dalí pintore bikainak Destino izeneko animaziolaburmetraia ekoiztu zuen 1946an Hollywooden. Zortzi hilabetez Dalík 22 olio margotu zituen, eta olio horiekin egin zuen Mexikoko maitasun kanta batean oinarrituriko laburmetraia; hala ere, ez zuen pelikula bukatzerik lortu eta 18 segundo besterik ez zituzten egin. 2004an, Dalíren mendeurrena dela-eta, zenbait ospakizun egin dira bai Espainian baita beste herri batzuetan ere. 2003an Disneyk DominiqueMonferyk zuzenduriko 7 minutuko animazio laburmetraia aurkeztea erabaki zuen, filmatu eta 57 urte beranduago; bertan Dalík Destino laburmetraiarako egindako materiala erabili zuten. Lana 2004ko otsailean Hollywoodeko Akademiako sarien 76. edizioan lehiatzeko aukeratu zuten, baina azkenik ez zuen saririk lortu. Espainiarra izan zen, baita ere, “frame by frame” (“one turn one picture”) izeneko sistemaasmatu zuena; Segundo Chomón (1871-1929) Teruelen jaiotako aragoarra izan zen eta Bartzelonan argazki-teknikari gisa lanean ari zela asmatu zuen. Chomónek animazio zinemaren historian bere izena utzi zuen Choque de trenes (1905) eta El hotel eléctrico (1905) izeneko lanekin, besteren artean. Entzun dudanaren arabera, Espainian hirurogeita hamarreko hamarkadaren erdialdetik aurrera hasi zirentelebistan japoniar animazioa ikusten, eta Mazinger Z, Heidi eta Candy Candy izan ziren lehendabiziko telesailetako batzuk. Entzun dut, baita ere, Kureyon Shin-chan telesailak, Japonian kritika gogorrak jasotzen dituena erabiltzen duen hizkuntz zikina dela-eta, Katalunian arrakasta handia duela eta katalanez ematen dutela. Bitxia da, Japonian hizkuntzaren degradazioari laguntzeagatik kritikatzen dutenbitartean, japoniar animazioa autonomietako hizkuntzak bultzatzeko baliagarri izaten dute Espainiako eta bertako erregioetako gobernuek. Bestalde, “Anime from Akira to Princess Mononoke: Experiencing contemporary Japanese Animation” (Suzan J. Napier, 2000) liburuan honako esaldiak irakur daitezke: “animea pop culture forma berezia da mendebaldeko gizartearentzat” eta “anime japoniarra Japoniako...