LEIREREN MONASTERIOA

LEIREREN MONASTERIOA
Leireren monasterioa Yesan kokatuta dago, Nafarroako hiriburutik, Pamplona zehazki, 52km-tara.
Monasterio honen historiari begira, bere sorreraren inguruan informazio gutxidagoenez, urte zehatz bat ematea zaila da. Honen inguruko lehenengo aipamen idatziak 848. urtean egin ziren. XI. mendean, Antso III.a Nagusiak monasterioaren eliza berria eraikitzearen agintea emanzuen.Monasterioko elizaren jatorria oso zaharra da. Atalik zaharrenak lehen erromanikoko edo karolingar garaiko elizaren zimentarriak dira. Jatorriko eraikuntza hura musulmanek suntsitu zuten X. mendean.Antso III.a Nagusia, Nafarroako Erregearen garaian, monasterioak sasoi oparoaren hasiera ezagutu zuen eta monasterioan atal berriak eraiki ziren. Elizaren kripta eta burualdea 1057. Urtekoak dira.Pixkanaka-pixkanaka, XII. mendetik aurrera Leireko monasterioren mende hainbat herri zeuden, hala nola, Nafarroakoak, Zaragozakoak eta Huescakoak ere. Aipagarri dira, halaber, XII. Mendeko lau atari,Nafarroako erregeen hilobia, Nunilo eta Alodia santuen kaperak eta 1005. Urteko bolizko kutxa. Mende honetan, monasterioak etengabeko gainbehera izan zuen, hurrengo mendean, hau da, XIV. mendean bukatuzena. Mende honetan Monasterioak aldaketa izugarria jasan zuen, izan ere, monasterio berria eraiki zen. XVIII. mendearen bukaeran, baliabide ekonomiko gutxi izateagatik, monasterioak bere ateak itxibehar izan zituen. XIX. Mendean, bertako eliza eta monasterioa monumentu nazionala izendatu zuten. 1940 urtean, hainbat ahalegin egin ondoren, monasterioa berriro zabaltzea posible izan zen, eta bertan,beneditar fraideen talde bat bizitzen hasi ziren.

Eraikinaren azterketan zentratuz, monasterioak forma zehatz batekin deskribatzea zaila da. Ikusten dugunez, laukizuzen baten forma du, eta honenburualdea, hiru zirkulu erdiz osatuta dago. Kripta, monasterioaren burualdearen behealdean kokatuta dago. Kripta honek ez ditu kripta arrunt baten funtzio berdinak betetzen, oso zabala delako eta...