Las primeras maestras

LAS PRIMERAS MAESTRAS(EN PROCESO)


INTRODUCCIÓN

La presencia mayoritaria de mujeres profesoras en los primeros niveles del sistema educativo español no debe considerarse un hecho natural; es, por el contrario, el resultado de procesos históricos, sociales, políticos, económicos, religiosos y culturales. El lector irá encontrando en la sucesión de los capítulos que componen este libro unintento de dar respuesta a un vacío de investigación, en cuyo fondo se divisan con claridad los añejos argumentos que contribuyeron a feminizar la profesión a lo largo del xix.El estudio histórico social permite comprender las fases de incorporación de la maestra española al sistema de educación público. La maestra analfabeta (1783-1838), que supuso la primera fase de incorporación de la mujer alsistema educativo español, la excluyó de las escuelas de niños, y con ello del derecho a recibir cultura añadida a la naturaleza de su completo sexo. Con el modelo de maestra maternal (1838-1876), que supuso el primer momento de su inclusión en las escuelas públicas de niños, tiene lugar la segunda fase de incorporación de la maestra al sistema educativo. La maestra racional-intuitiva (1876-1882)refleja la tercera fase de incorporación, y el segundo momento de su inclusión en las escuelas de niños. Con la aparición de este tercer modelo comienzan a mostrarse, en el último cuarto del siglo xix, los primeros síntomas de feminización en nuestro país.

A MESTRA ANALFABETA

A continuación procederei a redactar os aspectos que máis me chamaron a atención de cada unha das etapas que pasoua muller no proceso de feminización da ensinanza. Como xa indiquei ao principio existiron ao longo da historia, por así decilo , 3 modelos de mestras, a primeira delas foi a catalogada como a mestra analfabeta nun periodo que se extendeu do 1783 ao 1838. Nesta primeira fase de incorporación da muller ao ensino é de destacar a marcada mentalidade sexista da época. A muller era considerada inferiorao home por iso foi apartada de toda cultura xa que nalquel momento considerábase que a muller non precisaba de tales coñecementos xa que a súa única función na sociedade limitábase a ser unha boa esposa e nai dos seus fillos. Desta maneira é necesario remarcar aínda que xa se deduce que a educación dos nenos era diferente a das nenas así como a preparación de mestres era diferente da das mestras,é decir as nenas asistían a clases nas que se lles privaba do coñecemento e a cultura que recibían os nenos nas aulas. Estas nenas asistían a unha clase donde a mestra analfabeta, é decir sen preparación cultural ningunha lles ensinaba hábitos e costumes da cultura femenina: habitos de hixiene, conduta ademais de técnicas de costura principalmente. Por outra banda os nenos eran instruidos pormestres preparados cos que aprendían a leer, escribir, matematicas e demais coñecementos considerados indispensables para calquer home da época. En resumidas contas privavaselles as mulleres e nenas de calquera tipo de cultura considerandoa inútil e unha perda de tempo xa que a función da muller relegábase ao matrimonio e a maternidade, é decir ao territorio doméstico polo que a súa intervención nasociedade era nula.
Autores como Kant e Rousseau representan esa mentalidade da época argumentando a superioridade do home como verdade absoluta e o sometemento da muller como nai e esposa analfabeta que non precisa de cultura algunha.Concordan entre eles en que o estado natural da muller é o de dependencia, pois opinan que a natural debilidade que supón a maternidade lévalle a necesitar un homeao seu lado para que a protexa, a coide e produza os bens materiais necesarios para levar o fogar, porque "a economía do home consiste en gañar, e a da muller,en aforrar".
Por suposto que estes homes eran conscientes do estadode desigualdade en que se atopaba a muller, pero o caso é que este feito non se consideraba un problema social. A imposibilidade natural asignada pola súa condición...