What

Prof. UAM dr hab. Aurelia Nowicka

JEDNOLITA OCHRONA PATENTOWA I JEDNOLITY SĄD PATENTOWY Istotne zagroŜenia 1. Wobec bliskiego finału prac legislacyjnych prowadzonych w Unii Europejskiej (UE), zmierzających do utworzenia jednolitej ochrony patentowej, sprawą pierwszoplanową jest przekonanie Rządu do podjęcia pilnej decyzji o wycofaniu się przez Polskę ze wzmocnionej współpracy w dziedziniejednolitej ochrony patentowej. Rada UE ma zatwierdzić oba unijne rozporządzenia dotyczące tej sprawy juŜ 10.12.2012 r., a Parlament Europejski ma je przegłosować 11.12.2012 r. Jeśli Polska wycofa się ze wzmocnionej współpracy, nie będzie równieŜ problemów z podpisaniem i ratyfikowaniem umowy międzynarodowej tworzącej Jednolity Sąd Patentowy (oraz regulującej wiele innych spraw, m.in. radykalniezmieniającej patent europejski, a takŜe pozbawiającej sądy polskie kompetencji do rozstrzygania sporów dotyczących obu patentów, tj. patentu europejskiego oraz nowego patentu europejskiego o jednolitym skutku, dalej zwanego „jednolitym patentem”).
Wycofanie się przez nasz kraj z systemu jednolitej ochrony patentowej będzie skutkować tym, Ŝe jednolite patenty nie będą obowiązywać w Polsce, co pozwoliuniknąć niekorzystnych konsekwencji, których przykłady podane są poniŜej. Natomiast podmioty polskie będą mogły uzyskiwać jednolite patenty w tych państwach UE, które będą uczestniczyć w tym systemie.

2.

3.

Patenty europejskie są udzielane na obszar Polski od 2004 r. Udziela ich Europejski Urząd Patentowy w Monachium w jednym z trzech języków: angielskim, francuskim albo niemieckim. Obecniewymagają one w Polsce tzw. walidacji, której warunkiem jest dostarczenie przez właściciela tłumaczenia opisu patentowego na język polski. Dzięki temu podmioty polskie mogą zapoznać się z opatentowanym rozwiązaniem, a zatem mają szansę uniknięcia ryzyka naruszenia cudzych praw i ponoszenia bardzo surowej odpowiedzialności z tego tytułu. Dostępność opisów patentowych w języku polskim jest równieŜwarunkiem upowszechniania wiedzy technicznej (takŜe w uczelniach, dla celów dydaktycznych) oraz zapewnia informację patentową, mającą kluczowe znaczenie z punktu widzenia dokonywania i zgłaszania do ochrony kolejnych wynalazków. Nowe patenty jednolite, które równieŜ będą udzielane przez Europejski Urząd Patentowy w jednym z trzech wymienionych języków, nie będą wymagały ani walidacji, anidostarczenia tłumaczeń na język polski. Automatyczna skuteczność tych patentów w Polsce spowoduje ogromny wzrost liczby monopoli patentowych, a brak oficjalnych tłumaczeń opisów patentowych wymusi dokonywanie ich przekładu na własny koszt i na własne ryzyko przez poszczególne podmioty (przedsiębiorców, jednostki naukowe). Zostaną one pozbawione moŜliwości zapoznania się we własnym języku z sytuacjąpatentową obowiązującą w naszym kraju, wskutek czego bezpieczeństwo prawne prowadzenia działalności, np. gospodarczej czy naukowo-

4.

badawczej, ulegnie drastycznemu pogorszeniu. Ponadto, brak tłumaczeń opisów patentowych będzie prowadził do zuboŜenia języka polskiego i jego wypierania. Brak będzie tych skromnych gwarancji bezpieczeństwa prawnego, które obecnie są zapewniane przepisami Konwencji oudzielaniu patentów europejskich. Niepewność prawna co do praw patentowych obowiązujących w Polsce na podstawie aktów wydawanych przez Europejski Urząd Patentowy, niedostępnych w języku polskim, dyskwalifikuje omawiane rozwiązania jako niezgodne z Konstytucją (np. zasadą, Ŝe językiem urzędowym jest w naszym kraju język polski).
Oferowane przez unijnych prawodawców tłumaczenia komputerowe niestanowią Ŝadnej alternatywy. Ich niska jakość wyklucza zrozumienie rozwiązania i poprawne ustalenie zakresu ochrony wynikającej z patentu, co jest niezbędnym warunkiem uniknięcia zarzutów jego naruszenia. Tłumaczenia te nie będą miały mocy prawnej, lecz mają słuŜyć jedynie celom informacyjnym. Jest to dyskryminacja podmiotów z państw, których językiem urzędowym jest inny język niŜ angielski,...