Ana Maria


ANAMARIÁ
Cuento de FÉLIX DE GUARANIA
ANAMARIÁ
ANAMARIÁ omboguejy iñakã árigua ha oguapy opyty’u. Pyharevete oñembisó ramo hina, oñandúma voí kuri. Ha upéi, ku jepe’a ombo’í ramo. Oikutu-kutu chupe ha pe hambeypy ha’ete ku ojekapátava. Aniché niko oime hi’árama imemby haguã. Ña Pulé he’i vaekue chupe hi’arevetaha.
Jepevénte upéicha, nde’íri kuri mba’eve Hosedolórepe. Maerã piko oipy’apyreíta ichupe, takeko ha’e naiko’ẽ porãi kuri aveí. Mba’é nipo oime nombopire porãvéiva chupe oikóvo, are guivéma. Pyhare oú jepi ojahu, ho’u ho’úva ha oñeno oke. Oñe’ẽ ramo chupe, o jeahy’opy karãinteva. tẽra katu oñemonge. Ndaha’evei ku ymaguaréicha oguapýmiva opita ha oñomongeta hendive. Téra oipytyvõ chupe oipovã haguã mandyju. Ỹro kátu, omokyrỹi ha omuña chupe okupére. Upéi oñenomi kapi’ipépe haoipapa hikuai mbyjaita omyenyhẽva ára.
-Rehechápa amóva -he’ími Hosedolóre-, upéva ha’e ñane mba’e, ñande rekove ohesapéva. Jajuejaha ára, ogue vaerã.
Sapy’ánte katu, opurahéi chupe "emilianore". Ha ku omongeasy jave hipa chupe, ojeréva ohetữ ipyti’a, ijajuraguy, inambi kupe... ¡ipy’a renyhengue! Néine katu ojejopy hese ha oñepyrữ omboguejy mbeguekatu hetére ipo...!
- ¡Nána, Hosedolóre!Chemopirĩmbáko...
Ko’ágã imandu’ávo, Anamariá ndoikuaa porãi pe oñandúvapa angapyhy tẽrapa temimbyasy. Amo ipy’a ruguápe osó vaicha... mba’é nipo! Osapymí ramo ohecha Hosedolórepe oñembosyva cha’ĩ, oma’ẽ hatã hese ha... ohó vaicha hapykuévo peteĩ ñu opave’ỹvare, ko’ýte michĩ michĩvé.
Opu’ãsẽ oñani hupytývo, hákatu mba’é nipo ojehu ichupe. Ndikatui omomyi ijyva, hatãmba chugui hetyma. Ipohyi iñakã.Osapukai ipy’aite guive ha iñe’ẽ nosẽi ijhy’ópe. Oñeñandu ho’á vaicha, ho’avérõ ho’a ha ndo’apai. Ndohechavei, noñeñanduvei. Ñaimo’ã voí ku ndahetéiva ha hi’ágã mba’e ovevéva pe araíre...
Ike peguáicha ohasa hesa renondé rupi hekovekue. Ojecha imitakuña’í ramo guare, oikuaá ypý ramo guare Hosedolórepe. Iñepyrữrã ohechámi chupe escuela rapére. Ha peteĩ jevy oipytyvõ chupe ohasávo y no’ongue, oky guasurice. Ha upete guive oñoha’ãromi. Oguerekópe gueteri ikarape, Hosedolóre oguerahámi chupe ijapýri. Upéinte ohecha jeý chupe yvý rupi, ikarapépe nipo oisu’ú ra’e mboi ha omano. Heta ombyasy hendive, ndaha’ei oho jeytaháre yvý rupi. Ohechánte Hosedolórepe hasẽ ha upéva opoko ikorasõre.
Peteĩ árape oha’arõ Hosedolórepe haimete ka’aru pytữ meve. Ha ndojekuaái. Ndoúimarõ osẽ oho ha’eño. Py’a túky-túkymante anga omoirữ chupe tapére. Upe pyhare ndokei’ete, ko’ẽntema oipota oikuaá haguã mba’épa ojehú ra’e Hosedolórepe.
Upe guive ndohechavei chupe. Are riréntema oikuaá itúva omondo hague chupe omba’apóvo itióndi Paraguarípe. Tuichamaháje, he’i, ha ndaipu’akavéima hese omongaru ha omonde haguã. He’i aveí je omondoha ta’ýrape oiko porãvé haguãme, oñakãrapu’ã haguãme, ani haguãme kokue raso jeýnteoiko chugui.
Ojoapykuéri ohasa ha ohasáva ára ha ko’ýte ikangy kangyve mandu’a oguerekóva hese Anamariá. Mba’ére jepepa nde’i mo’ãi, amo iñapytu’ữ ruguágui ndoje’oivaha héra ha oñeporanduvaha mamóipo oime. Sapy’ánte katuko he’i voíva ojupe, ko’ágã tuichapámava ha’e vaerã mo’ã iñembokiha. Pero Ñandejára oikuaá ojapóva. Ha’ekuéra voí ave, ová raka’e hikuai Mbokajatýgui Sotoruguápe, isy oguerekohápeyvy pehenguemi itúva oheja vaekue chupe. Ko’ágã ikuñataĩma ha oje’e hese iporãhá.
Anamariá o jepoka poká jepi, oñembesu’u ha oñeha’ã ombohasa pe mba’e rasyete hambeypy ojpýva. Jepevénte upéicha, mandu’aeta ojehekuavo iñapytu’ữme ha omyangekoi ikorasõ.
Peteĩ aretépe, pyhareve asaje, oĩ hina Huanapabla rógape. Ikakuaá irungue, hembiayhu porã upe Huanapabla. Upe árape ojerure chupé ra’e ohomi haguãomopotĩ hendive óga ha ombosako’i tembi’u, oguãhẽtagui hina tren ka’arúpe ikyvy omba’apóva Paraguaýpe.
Ha péichante niko, oiko pe oñeimo’ã’ỹ vaerã. Oguãhẽmí ohóvo Huanapabla kyvýndi... ¡Hosedolóre! Ohechávo oikuaá. Ikorasõ voí he’i chupe ha’eha. Noimo’ãinte. Kóva katu mba’etéma. Oñandu pe ikorasõ osẽta katuete ijurú rupi. Osẽsemo’ã ohoreí ha upépe ojekutu, hapóva ramoguáicha. Pe tata oimo’ã...