Baionako Abdikazioak

BAIONAKO ABDIKAZIOAK

Testuaren sailkapena
• Iturburu historikoa da; edukia kontuan hartuta, testu politikoa da. Testua Madrilgo Gazetan argitaratuta dago, beraz, testu publikoa da.
•Egilea: Karlos Iv.a da.
• Hartzailea: Gaztelako kontseiluko gobernadoreri. Geroago, Madrilgo Gazetan argitaratu zen, nazio osoari jakinarazteko.
• Data: 1808ko martzoaren 8an, eta 20an MadrilgoGazetan.
• Helburua: Karlos IV.ak Napoleonengan abdikatzea.


Testuaren analisia

Testuaren ideia nagusia Karlos IV.aren abdikazioa da (bigarren paragrafoan: Horrenbestez, (...), Espainiaeta Indien gaineko nire eskubideguztiak eman dizkiot (...) Frantziako enperadoreari).
Lehenengo paragrafoan Karlos IV.ak arrazoiak ematen ditu abdikazioa justifikatzeko:
• Karlos IV.aren xedeamenpekoen segurtasuna eta oparotasuna ziurtatzea da, eta herrialdea dagoen baldintza bereziak kontuan hartuta, xedea betetzeko tronua utzi behar du.
Bigarren paragrafoan erregeak adierazten duNapoleonengan abdikatzen duela, baina bi baldintzak ezartzen ditu:
• Erreinua osotasuna eta independentzia ez galtzea.
• Erlijio katolikoa domeinu guztietan bakarra izango dela

Testuaren iruzkina1808an, Baionan, Karlos IVak abdikatu zuen Napoleonen esku Espainiako tronua utziz. Egoera hori ulertzeko hainbat faktore kontuan hartu behar ditugu.
1795ean Espainiak Basileako Bakea sinatu zuenFrantziarekin, Europak egindako herrialde horren aurkako aliantza baztertuz, eta hurrengo urtean (1796) San Ildefontsoko Itunaren bidez, Frantziaren aliatu bihurtu zen. Horrela, Britainia Handiarenaurkako gerretan parte hartu behar izan zuen. Aliantza horrek Espainiaren barruko egoera gaiztotu zuen: etengabeko gerrek Iberiar Penintsula erabat hondatuta utzi zuten eta koloniekiko merkataritzaamaitu zuten (1805. urtean Trafalgarrean, Espainiak bere itsas armadaren handitasuna galdu zuen). Espainiako ekonomia ahula eta lur jota zegoen; errege hazienda krisialdian eta nekazarien eta...