Diccionario de achi

Páginas: 207 (51519 palabras) Publicado: 15 de marzo de 2012
Ucholaj Ch'a'teem
Vocabulario Achi

Achi – Español Español – Achi

Guatemala, 2001

SINTITUL-4

3

08/07/2004, 08:16 a.m.

K'ULB’ YOL TWITZ PAXIL IL Academia de Lenguas Mayas de Guatemala -ALMG UK'OLIB'AL RI YAKB'AL CH'A'TEEM JAY RI ANO'N Dirección Lingüística y Cultural -DILINC Nab'ee K'awal Uwach M. A. Trinidad Matías Rafael Jiménez Camposeco K'awal Uwach Chaak T. U. José MiguelMedrano Rojas K'awal Uwach ri ajilan pwaq P. C. Cruz Velásquez Mendoza K'awal Uwach ri Yakb'al Ch'a'teem Lic. Aurelio Domingo Hurtado Montejo

© Academia de Lenguas Mayas de Guatemala, ALMG tP q (2001)

K’ ulb’ Yol Twitz Paxil il Academia de Lenguas Mayas de Guatemala –ALMG– Dirección Lingüística y Cultural –DILINC– Programa de Estudios Lingüísticos –PEL– 13 Calle 11-52 zona 1, Ciudad deGuatemala Tel: 2323404 2329342 Telefax: 2500213 Correo Electrónico: almg@terra.com.gt Impreso en Guatemala

SINTITUL-4

4

08/07/2004, 08:16 a.m.

K’ il Yol Twitz Paxil ulb’
Academia de Lenguas Mayas de Guatemala

Komoon Ch'a'teem Achi
Comunidad Lingüística Achi

Ucholaj Ch'a'teem
Vocabulario Achi

Guatemala, 2000

SINTITUL-4

5

08/07/2004, 08:16 a.m.

JUNTA DIRECTIVA DE LACOMUNIDAD LINGUISTICA ACHI Presidente: Vice-presidente: Secretario: Tesorero: Vocal I: Vocal II: Vocal III: Abelino Román Lajuj Marcelino Sis Xolop Domingo Camajá Raymundo Máximo Chén Siana Hilda Andrea Solomán Hernández Catalino Ixtecoc Matías Antonio Oxlaj Gonzáles

Programa de Estudios Lingüísticos-PEL Coordinador Lic. Cecilio Tuyuc Sucuc

Técnico Encargado Gloria Enoe Son Chonay Elaboraciónde Glifo Cecilio Tuyuc Sucuc Diagramador y Diseño de Portada Gersom Aaron Mach M.

SINTITUL-4

6

08/07/2004, 08:16 a.m.

OKIB’AL RE
Ri Achi e jun Ch’ teem k’ chupaa ri jun re kawinaq chi ch’ teem, a’ o a’ ri uq’ aljisaam ri K’ il Yol Twitz Paxil, wa’kach’ teb’ chupa ri juyub’ ulb’ a’ ex taq’ ajaal re ri tinamit Baja Verapaz, chupa taq ri komoon K’ uul, Tz’ ub’ alama’ , Chijaa, SamiyeelChikaaj jay ri komoon Xiro’ m.
Chupa taq ri k’ axk’ petinaq loq kuuk’ ri moso’ ri taq ch’ teem oliil iib’ a’ Mayaab’lik na xkoj ta retaliil pacha’ ri xkoj lo che ri ch’ teem kaxtila, ruma taq a’ wa’ ri Maya’ Ch’ teem xa xkanaj kan pa ch’ teem jay xa re kachapab’ a’ a’ ex pajaa, na xkanaj ta kan pa tz’ pacha’ri ka’ che ri kaxtila, ruma k’ pa iib’ an uri’ qaq’ k’ wi ri kojch’ tb’ re, jay pa kiq’taq ri nimaq jaa re ri q’ al tziij ab’ o a’ en ab’ atb’ kakikoj iil che ri ch’ teem Mayaab’jela’ pacha’ ronoje ri ano’ al mayaab’ a’ nib’ pacha’kuya’uchuq’ ri k’ ch’ teem jay ri k’ ano’ al re ri tinamit ab’ iyal a’ iyal nib’ paxil. Ruma taq wa k’ chwi taq ri ch’ teem pa ri nima tinamit, lik chirajawaxiik ax a’ k’ ri K’ il Yol Twitz Paxil, ureqaleem ruchaak chwi kuch’ o, kuchakuj uri ulb’ ob’ xoqokuyak uwach na’ chaak pa wuuj pa ka’ jay jun chi ch’ teem, pacha’ oj ib’ a’ jela’ kayaktaj uwach ruchapab’ exiik taq ri ch’ teem mayaab’ xoqo kaya’taj a’ , uchuq’ ronoje ri ano’ al re ri tinamit Paxil eb’ ab’ nib’ ajchiqawach, jek’ la’ uri’ kaya’ chuk’ taj utik wa chola’ ch’ teem Achi, ri x-anitajik ruuk’ri xukmo’ ri j a’ tz jikib’ aam ruuk’ri q’ atoj tziij wW y re ri junaab’ rure K’ il Yol Twitzulb’ Paxil. Ri xukmo’ re ri ch’ teem Achi jikib’ ruuk’1W xuk tz’ ,1 w tz a’ an iib’ ch’ aweelaab’jay p chi qulaab’ . Ri k’ al re uriliik jay ujikib’ isb’ axiik wa wuuj re uchola’ ch’ teem x'anitaj j a’ ruuk’ molob’ iib’re urilik wa wuuj chupa ri uk’ al olib’ ri Komoon Achi jay ri al puqa’ uchapoom utza’ eb’ j m ajna’ puwi’taq ri ch’ teem, pa ri K’ il Yol ooj a’ ulb’ Twitz Paxil. Ri unuk’ wa junchaak x'anitaj kuma ri tikaweex re ri Komoon Achi pa iik xq’ aljisax wi ri jalajuj taq ub’ ri ub’ ee ixiik ri ch’ teem, jela’ pacha’ ri utz a’ utz’ axiik, pacha’jela’ka’ ib’ anitajik ri jikib’ aam che ri ujunimaxik ruuk’usuuk’ b’ wa taq ch’ teem mayaab’ ee a’ .

SINTITUL-4

7

08/07/2004, 08:16 a.m.

Wa jun chola’ ch’ teem kak’ ex jewa’ Wa wuuj ruk’ j a’ utb’ : aam rtP chi ch’ teem...
Leer documento completo

Regístrate para leer el documento completo.

Estos documentos también te pueden resultar útiles

  • achi
  • achieen
  • Achi
  • Achi
  • Achie
  • Rabinal Achi
  • Rabinal Achi
  • Achi Ech

Conviértase en miembro formal de Buenas Tareas

INSCRÍBETE - ES GRATIS