Empirismo



EMPIRISMO

O clíma xeneralizado de crítica social e política fomenta unha actitude crítica fronte aos fundamentos ideolóxicos, moráis e políticos do Antigo Réxime, teocrático e autoritario. Neste contexto a filosofía empirista rexeitará todo aquelo imposto por tradición e costume que substentaba a monarquía absoluta e senta as bases dun novo orde social e político: o liberalismo. Estecuestionará o poder por graza divina como fundamento da autoridade política e servirá de inspiración para o contractualismo ou pacto social.

O empirismo é a corrente filosófica que se desenvolve nos séculos XVII e XVIII nas Illas Británicas e que pretende fundamentar e explicar o coñecemento dende a experiencia sensible da realidade, e dicir, que a razón non é omnipotente senon que está limitadapolos datos sensoriais.
As orixes filosóficas desta corrente encontrámolas en Roberto Grosseteste e Roger Baicon quenes insisten no estudo activo da natureza e en verificar empíricamente o coñecemento, Guillerme de Ockham que recurría a experiencia para calqueira investigación e Francias Bacon que asumíu o espíritu renacentista de confianza no ser humano e na observación empírica.
Os empiristascomparten os seguíntes rasgos comúns:

- supremacía da experiencia
- negación da existencia de ideas innatas
- interese polo estudo do coñecemento humano
- fundamentación dun método gnoseolóxico
- dificultade ou imposibilidade metafísica
- ciencias experimentais como modelo

A concepción de experiencia poder ser considerada a liña divisoria entre racionalismo e empirismo : creer ou noncreer que esta constitúe o principal soporte de razón diferenza as dúas correntes. Pero aínda así seguen sin ser contrapostas xa que ambas comparten os temas do coñecemento, consideracións e presupostos.

1. GNOSEOLOXÍA

A contribución máis importante dase no campo da epistemoloxía.

JOHN LOCKE

O propósito da súa filosofía coincide co de Descartes: fundamentar unha orde que nos permitaestablecer as posibilidades e capacidades do entendemento humano no proceso de coñecemento e dende aí centrar as bases da política e a moral
Como Descartes, considera que o pensamento consiste na percepción de ideas e das relacións que entre estas se establecen, por tanto as ideas son contidos mentais que representan á realidade exterior. Pero a contra que o racionalismo considera que estas ideasproveñen dos sentidos, establecendo así o principio empirista: a razón non é infalible nin autónoma, traballa co materia da experiencia; non se admiten as ideas innatas, todas proveñen da experiencia, o entendemento é unha tabula rasa que se vai enchendo de información.
Deducimos así dúas consecuencias: estudar o coñecemento consiste en analizar as ideas (como se forman e como se relacionan) e o nosocoñecemento está limitado polas ideas que median entre nós e a realidade.



Polo tanto, o análise psicolóxico de Locke revela que mediante a experiencia sensorial as cousas actúan sobre nós e fanos concebir ideas, as cales poden ser:

Simples: proceden exclusivamente da experiencia e son indivibles. Segundo a súa procedencia concreta son de sensación (ou de experiencia externa) obtidas através dos sentidos externos, e as de reflexión que proceden das operacións internas da propia mente.
Complexas: son elaboradas a partir de ideas simples (combinación, unión ou relación) e poden ser de modo, substancia, universais e relacións.

A idea de substancia chama especialmente a atención de Locke, é unha idea complexa formada pola combinación de outras simples.
Cando analizamos aspercepcións dun obxeto recibimos un conxunto de sensacións (forma, extensión...) que non son o propio obxeto, senon as súas calidades e a partir de ahí supoñemos que existe unha realidade que fai de soporte de elas. A substancia encontrase alén das nosas percepcións e é incognoscible aínda que por sentido común mantemos que existe e que é a causa das nosas experiencias.
Algo similar ocorre coas...