Literatura Nahuatl

Páginas: 6 (1436 palabras) Publicado: 26 de marzo de 2012
CUENTOS INDIGENAS


Se tsikatsintli iuan Itlaixmatkauan

La hormiga y sus amigas




Nejua onikitak se tsikatsintli nan yau, en yau kitejtemoua tlenkikuas. Se tonajli okinexti pan ojtli se tlasojli ika tlakuajli tlen yejuakinekiya kikuaskiya ichan; yejua okinemili. Kenijki nikchiuilis yejon tlasojli ueyi man nejua xnikojtik kuajon otlejkon ipan se tlakotli tlajtlachaya pan tepetlkentla nemiskiya ipan se ueyi kajli. Tlajtlachaya kuali uan sanimantsin okinmitak ome itlaixmatkauan panotiyaya nisiu kanpa yejua nemiya. otemok niman kuak omominitak man noye onotlalo kampa nemiya man okimijli: notlaixmatkuan xuajlakan nouan, nikanka se kualtlakuajli. Yeyimej tsikatsitsintin onouikake kampa onkatka on tlakuajle opejke kinomamaltiya man okitkikej. Tlen se xouel okichiu, okichijkeyeyimej.

Nombre: González Estela Merino
Lugar: El Epazote, Mpio. Chilapa de Álvarez, Gro.
Lengua: Náhuatl
Región: Centro
1996 Categoría Infantil



Yo he visto una hormiga que iba de acá para allá en busca de alimento. Encontró en su camino una pajita de avena que hubiera deseado llevársela, pero ella era tan pequeña y la paja tan grande que entonces pensó en subirse a una rama seca ymiró al campo como desde una torre. Siguió observando con gran atención, hasta que descubrió a dos de sus amigas que pasaban cerca de allí; al mirarlas bajó y corrió hacia ellas y les dijo: – Amigas, vengan conmigo que hay por ahí una cosa muy buena. Las tres hormiguitas se fueron juntas y pudieron llevársela, una sola no lo pudo hacer














Mixton uan tototsin

Elgato y el pajarito





Sejpatipan ipan se kajli chantiya se miston. Tlajkochankajli xintiyaya miyek tlayojli kampa nochipa ontlakuaya setototsintli. Sejpa miston okualan uan okijtoaman kema nikuas on tototl kamelak yonechkualane, nochipa kuak uajlau
nechtlachaltiya aman nikuas uan sejpa okasik yekitlaliskiyapan tliko uan tototsintli mixtonixmomajtekiti tlamo timoxuitis
man mixtononomajtekito man tototsintli opatlan.

Nombre: Arleny Guadalupe Seis Ignacio
2º. Lugar
Domicilio: Acatlán, Mpio. Chilapa de Álvarez, Gro.
Lengua: Náhuatl
Región: Centro
1997 Categoría Infantil
Una vez, en una casa vivía un gato. En medio de la casa estaban tirados muchos maicitos donde siempre iba a comer un pajarito, el gato se enojó y dijo:
– Ahora sí me voy a comer a ese pajarito, ya me hizoenojar mucho, siempre cuando viene me despierta. Ahora me lo voy a comer; y en una ocasión lo agarró y ya lo iba aponer en la lumbre. Entonces el pajarito le dijo al gato:
– Ve a lavarte las manos, si no te va a dar diarrea. El gato se fue a lavar las manos y el pajarito aprovechó la ocasión y voló.












POESIA INDIGENA
Eterna vida de poesía
Tochihuitzin,
señor deMexicaltzinco
(entre 1510-1520)
Cantares mexicanos
Kuicatl anyolke
Kuicatl anyolke,
xochitl ankueponke,
antepilwan,
ni zakatimaltzin, in Tochiwitzin,
ompa ye witze
xochimecatl. Cual un canto habéis vivido,
cual una flor habéis brotado,
oh príncipes.
Yo soy Tochihuitzin que dejé la grama:
¡aquí va el sartal de mis flores!

Sueño de palabras
Tecayehuatzin
Cantares mexicanos
Itlatol temiktliAuh tokniwane,
tla xokonkakikan in itlatol temiktli:
xoxopantla technemitia,
in teocuitlaxilotl, techonitwuitia
tlauhkecholelotl, techoncozctia.
¡In tikmati ye ontlaneltoca
toyiollo, toknihuan! ¡Amigos, favor de oír
este sueño de palabras!:
en tiempo de primavera nos da vida
el áureo brote de la mazorca:
nos da refrigerio la roja mazorca tierna,
pero es un collar rico el que sepamosque nos es fiel el corazón de nuestros amigos.






ADIVINANZAS
Tikoche iuan tikochkuakkua Duermes y roncas,
laka kuaktikmate mitskua. Sientes que te pica.
¿Tlinon on? ¿Qué es?
Tekpin La pulga

Tepayotik iuan tsopelik Boludo y dulce,
niman iyoltsin ken su corazón es como
tetsintle. Una piedra.
¿Tlinon on? ¿Qué es?
Yepayoluelik El durazno

Uelipan...
Leer documento completo

Regístrate para leer el documento completo.

Estos documentos también te pueden resultar útiles

  • Literatura nahuatl
  • Literatura Nahuatl
  • literatura nahuatl
  • Literatura Nahuatl
  • Literatura nahuatl
  • Literatura Nahuatl
  • Literatura Náhuatl
  • Literatura Nahuatl

Conviértase en miembro formal de Buenas Tareas

INSCRÍBETE - ES GRATIS