Masculin Domination

La dominación masculina

In dit boek analyseert Bourdieu het fenomeen; masculin domination. Het is geschreven naar aanleiding van een gelijknamig artikel uit 1990. Het is een antropologisch onderzoek met als bronnen, bourdieu’s eigen onderzoek naar de Kabyle society, een mediterrane samenleving, in de jaren zestig en een artikel van Virginia Woolf, To the Lighthouse. Hij gebruikt voorbeeldendoor het boek heen van masculine domination in de kabyle samenleving en genereert deze naar de rest van Europa. In het boek behandeld Bourdieu zoveel verschillende elementen van ‘mannelijke dominatie’ dat ik er een aantal heb uitgekozen die mij het meeste aanspraken.
Bourdieu heeft het in het boek constant over habitus, hij bedoelt hiermee dat het submissive gedrag van vrouwen niet ietsnatuurlijks is maar iets wat natuurlijk is gemaakt. Of te wel, habitus gaat over onze sociale identiteit, die niet gekozen is of ons is opgedrongen maar een resultaat van het leven, wat werkt voor ons en wat niet. Bourdieu haalt dit constant terug aangezien hij vind dat het verschil tussen de geslachten niet alleen zit in objectieve dingen maar ook in de habitus en de schema’s of perception, thought andaction (p. 8). Daarom geeft hij ook aan dat de feministische bewegingen uit die tijd weinig uithalen omdat deze geen conversie van het bewust zijn en de wil kunnen veranderen (p. 41).
verschillen in lichaam (begin)
Hij begint met de uitleg bij de eerste dimensie, het lichaam, de lichamelijke verschillen tussen de man en de vrouw en wat deze voor sociale gevolgen hebben. Natuurlijk is er hetverschil in genitaliën maar het gaat verder dan dat. Zo zegt Bourdieu dat seks voor mannen ook een vorm van dominantie is, zij boven op, de vrouw onderop en penetreren zou een gelijke vorm van dominantie zijn (p.7). Hij geeft als voorbeeld uit de Kabyle samenleving dat ook de houdingen van het lichaam een indicatie van dominantie geven. Mannen horen recht op te staan, zich groot te maken en zich tepresenteren als een belangrijk iemand, terwijl vrouwen (en zeker in het bijzijn van mannen) zich onderdanig moeten presenteren, hoofd naar beneden, iemand niet direct in de ogen kijken (p.17). Dit soort lichamelijke verschillen benadrukken de dominantie van de man. De biologische verschillen tussen de sexe en tussen hun lichamen en dan vooral het verschil tussen de geslachtsorganen zou gezienkunnen worden als een natuurlijke justificatie van het verschil tussen de geslachten en bijvoorbeeld de sociale verdeling van werk (p.11).
symbolic goods (p.27)
Deze markt van de symbolische goederen nemen we als het derde veld. Bourdieu toont hiermee aan hoezeer de mannelijke dominantie als het ware ingebakken zit in onze maatschappij, in ons onderbewustzijn, in al onze handelingen. Het huwelijkis het centrale mechanisme in de markt van de symbolische goederen, het neemt vrouwen als object en mannen als subject in een uitwisseling die als doel heeft het prestige of het sociale kapitaal van mannen te verhogen. Deze markt is extreem belangrijk in traditionele gemeenschappen, waar er buiten symbolisch kapitaal weinig te vergaren valt. In een situatie waar de eer van de hele familie afhangtvan de gedrag en de zedelijkheid van de vrouwen leidt dit zelfs tot een bijna paranoïde controle van de vrouwen. Maar Bourdieu benadrukt dat de vrouw ook in westerse maatschappijen verantwoordelijk is voor het sociale kapitaal van de familie, zij staat immers in voor het in stand houden van de sociale relaties, door kaartjes te sturen en mensen regelmatig uit te nodigen, voor de gezelligeinrichting van het huis en het uiterlijk en de kleding van de familie. En aangezien dit allemaal onbetaalde jobs zijn, worden zij als inferieur beschouwd ten opzichte van jobs op de markt van de economische goederen en houden zij de ongelijke machtsverhoudingen tussen mannen en vrouwen in stand.
symbolic violence (p.20)
Een volgende term die uitgebreid aan bod komt in Bourdieu’s boek is symbolic...