platon texto 4

Neste fragmento da Física de Aristóteles podemos apreciar que trata aspectos relacionados coa súa teoría do coñecemento (epistemoloxía) e co que se virá chamando “teoría das catro causas”. Xa que ameirande parte do texto versa sobre as causas, comezaremos o comentario falando da epistemoloxía, para poñela despois en relación co tema principal.
Aristóteles defendía, por un lado, a primacía daexperiencia (empirismo) sobre a teoría, a diferenza dos autores anteriores (Platón defendía a anamnesis, ou visión do coñecemento como lembranza da alma do que vira no mundo das Ideas, único fiablefronte aos sentidos, o que estaba tamén en relación con Parménides, que tamén defendía a pouca fiabilidade dos sentidos), ademais de rexeitar a anterioridade do coñecemento ou anámnesis, pois alma ecorpo estaban ligados, o que o facía imposible:
E xa que se trata de coñecer, e non cremos ter coñecemento de algo sen antes ter captado en cada caso o porqué.
Aristóteles fala aquí de “coñecer”, pero,qué é coñecer para Aristóteles? De acordo con el, existen distintos niveis de coñecemento, segundo o nivel de abstracción alcanzado. En primeiro lugar está a sensación, que é común a homes e animais,que coñece o particular; despois ven a memoria, tamén común a homes e animais superiores, que nace do recordo das sensacións particulares; a continuación temos a experiencia, que é propia dos sereshumanos, porque depende da coordinación racional das sensacións, aínda que segue sendo coñecemento de cousas concretas (por exemplo saber que unha planta alivia a febre despois de moito probala); e, porúltimo, o entendemento, propio do home, que coñece o universal (por exemplo saber por qué tal planta alivia a febre). Este último punto, o de coñecer o universal a través do entendemento, é o que tenrelación co coñecemento do porqué, é dicir, as causas.
A física de Aristóteles ocúpase de establecer, como fixeron os presocráticos (Tales de Mileto fíxase na auga, Heráclito no lume, Anaxímenes...