Poesia de quevedo

Uvod

Servantesov Don Kihot, ubrzo posle izlaska iz štampe prvog dela iz 1605.godine, postao je jedno od najčitanijih i najpopularnijih proznih dela u Španiji njegovog vremena
Don Kihot je već u XVII veku bio prevodjen na mnoge strane jezike, a od XVIII tumačen na veoma različite načine. Svako istorijsko razdoblje, svaka sredina unosili su nešto svoje u pristupu ovom prvom modernom romanuevropske književnosti. Istoričari književnosti i filosofi na prvom mestu, pa onda sociolozi, lingvisti, psihoanalitičari, pokušavali su da odgonetnu njegovu suštinu, da saznaju njegovu poruku. Servatesovi savremenici i prve generacija čitalaca Don Kihota su knjigu smatrali pre svega kao "libro de burlas", međutim, ovakvo mišljenje se sa vremenom menjalo i u delu je uočena ideološka složenost.Tokom epoha uočava se da je delo uvek imalo poštovaoce (za razliku od drugih baroknih pisaca) i svaka epoha je u njemu uviđala druge vrednosti.
Izdanja Don Kihot -a tokom 18 veka su bila brojna i vremenom se njihov broj povećavao tako da se danas smatra da je Don Kihot posle Biblije knjiga sa najvećim brojem izdanja. Ubrzo po izlasku prvog dela iz štampe, usledili su prevodi na druge evropske jezike.Na engleski je delo prevedeno 1607, na francuski 1614, na italijanski 1622, dok su se u Nemačkoj tokom 17 veka vršili prevodi sa francuskog, da bi tek 1775 izašao prevod sa originala.

Prevođenje Don Kihota na srpski jezik

Na prostorima srpskog jezika Don Kihot je prvo postao poznat na posredan način: preko prevoda na nemački (smatra se da je najpopularniji bio onaj koji je uradio LudvigTik) i francuski, koji su obrazovani pripadnici građanske inteligencije, prvenstveno pisci, čitali, oduševljavali se i naglašavali potrebu da to remek-delo španske i svetske književnosti bude prevedeno na srpski.

Istorija prevođenja Don Kihota na našim prostorima javlja se sredinom 19.veka. Ovo delo bilo je poznato našim piscima i ranije: Dostiej Obradović (s kraja 18.veka) i Jovan SterijaPopović (početak 19.veka). Na osnovu svojih lektira znali su za Servantesovo delo ali nije postojao srpski prevod.

Godine 1856. i 1857. izašla su dva odlomka iz Don Kihota u srpskom prevodu u novosadskom listu koji se zvao “Sedmica“, koji je izlazio jednom nedeljno. Godine 1856. objavljen je prevod 16.glave Prvog dela, a 1857. odlomak iz 17.glave Prvog dela. Autor je Đorđe Popović Daničar.
.Godine 1862. objavljena je adaptacija Servantesovog dela. Ona je izašla kao podlistak trgovačkih novina, a kasnije u formi knjižice. Naslov adaptacije je “Don Kihot Manašanin“. Ima adaptatora nije nađeno. Ova knjižica ima 14 poglavlja. Prevedena je sa nemačkog jezika.

Pančevačka izdavačka kuća “ Braća Jovanović“, godine 1882. izdala je “Pripovetke o slavnom vitezu Don Kihotu od Manče“.Ovapripovetka ima 28 poglavlja, odabrana iz oba dela romana. Bila je namenjena mladoj čitalačkoj publici. Prevedena je sa francuskog jezika. Prevodilac nije potpisan. Sudeći po predgovoru i stilu može se reći da je autor Đorđe Popović.

Prevod Don Kihota Đorđa Popovića-Daničara

Prvi integralni prevod Don Kihota sa španskog na srpski uradio je Đorđe Popović-Daničar (1832-1914). Nazvan Daničar poknjizevnom časopisu Danica, čiji je bio osnivač i urednik više od jedne decenije. Bio je istaknuti srpski intelektualac, pisac, novinar, prevodilac i leksikograf, a istovremeno diplomata i političar. Kao prevodilac koji je pripadao savremenicima Vuka Karadzića i bio pod njegovim uticajem, pisao je prilično arhaičnim stilom. Uprkos tome njegova prevedena dela, po rečima njegovih recezenata, prava suremek-dela, koja u našoj prevodilačkoj književnosti nalaze mesto u samom vrhu klasike.
Krajem devetnaestog veka kod nas se malo znalo o španskoj kulturi i istoriji, tako da se… Đorđe Popović isticao među savremenicima po obaveštenosti, temeljitosti i kritičarskoj marljivosti u bavljenju Servantesom.[1]

Popovićev prevod Don Kihot pojavljuje se u drugoj polovini 19.veka. Po njegovom mišljenju,...