Xeneración De Posguerra Y Rexonalismu
Páginas: 7 (1609 palabras)
Publicado: 12 de abril de 2011
Xeneración de Posguerra y Rexonalismu
Rexonalismu
El Rexonalismu foi una corriente político y cultural presente n'Asturies dende principios del sieglu XX hasta la Guerra Civil Española.
A empiezos del sieglu XX el centru d'Asturies recibe folaes d'emigrantes a les sos ciudaes, Avilés, Xixón, Uviéu y Cuenques Mineres. Ello provoca per un sitiu la concienciación llingüística de laintelectualidá asturiana, y per otru llau un mayor grau de castellanización nes ciudaes asturianes. Amás, nesa dómina produz la industrialización d'Asturies, y la puxanza de la estracción minera, creando una burguesía asturiana, que depués diversificaría los sos negocios nel sector financieru.
Nesti contestu forma la Xunta Rexonalista del Principáu, autora de la Doctrina Asturianista (1918), apaeciendo'lrexonalismu asturianu, al llau d'otres ideoloxíes polítiques tradicionalmente amestaes al idioma asturianu como'l carlismu o'l repúblicanismo federal.
Nel marcu cultural, el rexonalismu déxase ver en diverses disciplines artístiques, tales como pintura, música o lletres. En lliteratura destaquen Pepín de Pría, Pachín de Melás, Constantino Cabal y Fernán Corones
Amás de lliteratura aldeana, colsieglu XX hai un resurdimientu de lo nacional y lo rexonal, al qu'Asturies nun ye ayena; nel terrén lliterariu crear en 1919 la Real Academia Asturiana de les Artes y les Lletres, y en 1923 la Fiesta de la Poesía Asturiana nel Teatru Xovellanos, posible intentu de realización d'unos Xuegos Florales. Por aquellos tiempos dellos poetes asturianos intentaron xunir la litaeratura col movimientunovecentista qu'esistía n'España y especialmente en Cataluña. Si ente les característiques del Noucentisme catalán ta'l clasicismu per un sitiu y el modernismu pol otru (musicalidá, maxa, simbolismu...) tou ellos atópase en Nel y Flor y en La Fonte del Cai, obres de Pepín de Pría;
Nel teatru imponer con fuerza, nos 30 primeros años de sieglu, el llamáu Teatru Rexonal Asturianu y de la Naturaleza (TeatruRexonal Asturianu y de la Naturaleza); un teatru costumbrista, melodramáticu, non convencional, diglósicu, que va tener en Pachín de Melás al so principal autor y a la Compañía Asturiana'l so primer mediu d'espardimientu.
Na prosa, ente otres coses similares tán Chárres-yos... con sabor localista xixonés de Adeflor.
Dalgunos escritores lliterarios que puede destacar son:
• Adeflor• Fernán Coronas
• Francisco Fernández Prieto
• Perfecto Fernández Usatorre
• Enrique García Rendueles
• Fabriciano González García
• Pachín de Melás
• Pin de Pría
• Pepín Quevedo
• Marcos del Torniello
Asturies na Guerra Civil
Mientres la Guerra, Asturies quedu aisllada del gobiernu central y tuvo que formar la so propia Alministración. Uviéu tuvo ocupáupol coronel Aranda, que la caltuvo hasta'l final cola ayuda del pasiellu del Escamplero y el Naranco por onde llegaba'l suministru. En Xixón gobernaben la Confederación Nacional del Trabayu (CNT) y la Federación Anarquista Ibérica (FAI), nun esistía moneda y había cierta descoordinación de les tropes ente'l frente y la retaguardia. Nesa ciudá, proclamóse'l 25 d'agostu de 1937 el Conseyu Soberanud'Asturies y Llión. N'ochobre del mesmu añu delles columnes procedentes del frente de Villaviciosa entraron en Xixón ensin casi resistencia y rompieron el cercu d'Uviéu.
El conflictu va enllargar mientres quince meses, nos que los principales combates van llibrar en tomu a la capital, asediada polos milicianos y nes llendes de la rexón, Eo, Deva y mariña del Cantábricu por onde les ofensives delexércitu nacional van pretender lliberar el cercu a la ciudá.
La Posguerra
La guerra civil n'Asturies dio llugar a una serie de consecuencies:
•Innumberables perdíes materiales, industries, campos esfarrapaos (la producción baxó nos años socesivos a niveles per debaxo de los alcanzaos antes de la República ente un 20 y 29 %).
•Fame y enfermedaes (tuberculosis).
•Edificios destruyíos...
Rexonalismu
El Rexonalismu foi una corriente político y cultural presente n'Asturies dende principios del sieglu XX hasta la Guerra Civil Española.
A empiezos del sieglu XX el centru d'Asturies recibe folaes d'emigrantes a les sos ciudaes, Avilés, Xixón, Uviéu y Cuenques Mineres. Ello provoca per un sitiu la concienciación llingüística de laintelectualidá asturiana, y per otru llau un mayor grau de castellanización nes ciudaes asturianes. Amás, nesa dómina produz la industrialización d'Asturies, y la puxanza de la estracción minera, creando una burguesía asturiana, que depués diversificaría los sos negocios nel sector financieru.
Nesti contestu forma la Xunta Rexonalista del Principáu, autora de la Doctrina Asturianista (1918), apaeciendo'lrexonalismu asturianu, al llau d'otres ideoloxíes polítiques tradicionalmente amestaes al idioma asturianu como'l carlismu o'l repúblicanismo federal.
Nel marcu cultural, el rexonalismu déxase ver en diverses disciplines artístiques, tales como pintura, música o lletres. En lliteratura destaquen Pepín de Pría, Pachín de Melás, Constantino Cabal y Fernán Corones
Amás de lliteratura aldeana, colsieglu XX hai un resurdimientu de lo nacional y lo rexonal, al qu'Asturies nun ye ayena; nel terrén lliterariu crear en 1919 la Real Academia Asturiana de les Artes y les Lletres, y en 1923 la Fiesta de la Poesía Asturiana nel Teatru Xovellanos, posible intentu de realización d'unos Xuegos Florales. Por aquellos tiempos dellos poetes asturianos intentaron xunir la litaeratura col movimientunovecentista qu'esistía n'España y especialmente en Cataluña. Si ente les característiques del Noucentisme catalán ta'l clasicismu per un sitiu y el modernismu pol otru (musicalidá, maxa, simbolismu...) tou ellos atópase en Nel y Flor y en La Fonte del Cai, obres de Pepín de Pría;
Nel teatru imponer con fuerza, nos 30 primeros años de sieglu, el llamáu Teatru Rexonal Asturianu y de la Naturaleza (TeatruRexonal Asturianu y de la Naturaleza); un teatru costumbrista, melodramáticu, non convencional, diglósicu, que va tener en Pachín de Melás al so principal autor y a la Compañía Asturiana'l so primer mediu d'espardimientu.
Na prosa, ente otres coses similares tán Chárres-yos... con sabor localista xixonés de Adeflor.
Dalgunos escritores lliterarios que puede destacar son:
• Adeflor• Fernán Coronas
• Francisco Fernández Prieto
• Perfecto Fernández Usatorre
• Enrique García Rendueles
• Fabriciano González García
• Pachín de Melás
• Pin de Pría
• Pepín Quevedo
• Marcos del Torniello
Asturies na Guerra Civil
Mientres la Guerra, Asturies quedu aisllada del gobiernu central y tuvo que formar la so propia Alministración. Uviéu tuvo ocupáupol coronel Aranda, que la caltuvo hasta'l final cola ayuda del pasiellu del Escamplero y el Naranco por onde llegaba'l suministru. En Xixón gobernaben la Confederación Nacional del Trabayu (CNT) y la Federación Anarquista Ibérica (FAI), nun esistía moneda y había cierta descoordinación de les tropes ente'l frente y la retaguardia. Nesa ciudá, proclamóse'l 25 d'agostu de 1937 el Conseyu Soberanud'Asturies y Llión. N'ochobre del mesmu añu delles columnes procedentes del frente de Villaviciosa entraron en Xixón ensin casi resistencia y rompieron el cercu d'Uviéu.
El conflictu va enllargar mientres quince meses, nos que los principales combates van llibrar en tomu a la capital, asediada polos milicianos y nes llendes de la rexón, Eo, Deva y mariña del Cantábricu por onde les ofensives delexércitu nacional van pretender lliberar el cercu a la ciudá.
La Posguerra
La guerra civil n'Asturies dio llugar a una serie de consecuencies:
•Innumberables perdíes materiales, industries, campos esfarrapaos (la producción baxó nos años socesivos a niveles per debaxo de los alcanzaos antes de la República ente un 20 y 29 %).
•Fame y enfermedaes (tuberculosis).
•Edificios destruyíos...
Leer documento completo
Regístrate para leer el documento completo.