1876ko uztailaren 21eko legea

1876KO UZTAILAREN 21EKO LEGEAKokapena:Dokumento honetan Euskal foruen indargapenaren hainbat artikulu ageri dira, Gorteak egina eta erregeak, Alfonso XII, onartua 3.gerra karlista amaitu ondoren, 1876ko uztailaren 21an. Igorle kolektibo eta herriari zuzendaturiko testu publikoa non eduki juridiko-politiko dauka eta lehen-mailako iturria da. Idei-nagusiak:Foruen abolizioa ematen da pribilegioakdeuseztatuz:1.Arma zerbitzura hoateko eta gizonezko kupoa aurkezteko betebeharra Euskal Probintzietan( 1. eta 2. artikuluetan)2. Zergak salbuespena abolitu: ondasunetan parte hartzera betebeharra, beste probintziak bezala kontribuzio, errenta eta zerga arrunta eta bereziak ordaintzera dagokion proportzioan. ( 1.eta 3.artikuluetan)3. Gobernuari baimena eman erreforma hauek eta iraganeko besteedozein erreforma onartzeko eta indarrean jartzeko.Testuinguru historikoa:XIV baino aurretik Euskal Herriko sistema forala da. Foruak lurralde ohiturak bildu eta finkatzeaz aparte nahiko autonimia-maila ematen dute estatu mailan beren ezaugarriak direla eta: - Derrigorrezko soldadutza egitetik salbuetsita daude biztanleak, bakarrik parte hartuko dute bere lurraldea zuzenean mehatxatuta badago.- Zergakordaintzetik salbuetsita egotea, aduanak Gaztelan daudenez atzerriko produktuak importatzeko askatasuna dago.- Kaperatasun unibertsala, biztanle guztiak berdinak dira legearen aurrean.- Maiorazko ezarpena.- Foru-baimeneko eskubidea. Erregearen erabakiak egokiak diren ala ez esan. Ezezkoa ematea kontrafiru deritzo.-Autonomia merkataritzako eta ekonomiarako, zerga batzuk kentzen dira.|| BatzarNagusia foruen erakunde nagusia da eta gai ekonomiko eta judizialak bermatzen ditu. Organo betearazleak diputazioak dira eta eskualde bakoitza berea dauka.||Gerra Karlistetan foruen autonomi-maila defendatzen saiatzen da:-Karlisten artean foralistak direnak egingo dute; gehienak nekazariak, jauntxo txikiak eta eskulangileak izango dira. Foruek haiei lehentasuna ematen diete eta liberalek ezartutakoerreformak, hala nola, desamortizazioak talde hauei kalte handia eragingo die beren egoera txarrera eginez.





LEGEA:komentatu behar dugun testu juridiko eta lehen mailako hay 1876ko uztailaren 21eko legeari dagokio.lege honen bitartez euskal fotuak abolituko dira,espainiako gorteetan egindako legea hain zuzen,boletin ofizialean lau egun beranduago.espainiako erregeak berresten du beraz,izaerapublikoko testua da.+inguru historikoari dagokionez,errestaurazioaren hasieran gaude.erresraurazio monarkikoa gertatu eta gero,indarrean zegoen  gerra zibilari amaiera eman zioten.karlistak galtzaile atera ziren eta horren ondorioz euskal probintziek mantentzen zituzten berezitasunak abolitu egin ziren.aurrrean daukagun lege honen bidez euskal probintziako nazioaren egoera politikora egokitukodira eta zenbait aldaketa egin beharko dira prozesu hori egi bihurtzeko.+iruzkin honen gairik inportanteena euskal foruak dira.foruak antzinako ohiturak ziren,lege bihurtuta.(IRUZKINA AZALDU)+amaitzeko hitz egin behar dugu kontzertu ekonomikoei buruz.amaitutzat eman ziren foruak,baina berezitasun bat mantendu zen eta kontzertu ekonomikoarena izan zen.gernikako estatutuan berreskuratu zen berezitasunhori.asuntoa zen euskal probintziek zergak ordaindu behar zizkiotelagobernuari,baina akordio baten arabera urtero zehazten zen ordaindu behar zen diru kopurua eta euskal diputatuen esku geratzen zen diru horren bilketa.+horri esker,bultzada handia hartu zuen euskal industrializazioak,lortutako etekinak industrian berriro inbertituz eta horren ondorioz euskal burgesia aberastu egin zen eta geroagocanovasen sistemaren alde agertu ziren,independentziaren aldeko pentsamendua zapalduz.


1876ko uztailaren 21eko legea Testu juridiko publikoa da. Antonio Canovas del Castillok, errestaurazioko aitzindari eta alderdi kontserbadoreko burua zenak, idatzia 1876 uztaila 21, gobernuko presidente zelarik gorteetan aurkeztutako legea da. Hiru euskal probintzik zuzenduta dago foruen aldaketak...