Lingua E Escola En Galicia

LINGUA E ESCOLA EN GALICIA


BALANCE E PROPOSTAS DE FUTURO

Lingua e escola están intimamente relacionadas xa que as linguas son saberes que a escola debe garantir.
Unha lingua non é un mero sistema de signos senon que é un instrumento de comunicación social construido por falantes cunha determinada historia e que ten un determinado valor no mercado social que é do pobo que fala.
Aplanificación curricular non é polo tanto a única que se debe ter en conta á hora de tomar a decisión sobre que linguas se impartirán na escola senon que tamén é unha opción sociopolítica xa que se debe pensar na capacitación dos falantes para o uso dos idiomas, na perspectiva social e no seu futuro como instrumento de comunicación e interacción.
As decisións que se tomen poden apostar por criteriossocioculturais e ecolóxicos ou simplemente por dinámicas de mercado.
A culturalización hoxe en día non so depende da familia e da escola senon que está moi ligada ao lecer e ás novas tecnologías. Por iso estou dacordo que, como di o autor, a dimensión social e ideológica segue tendo moita transcendencia sobre todo cando existe máis dun idioma de uso social.
No caso da lingua galega pasou porvarias etapas no sistema educativo: unha de ocultamento con graves repercusións na aprendizaxe e no uso, e outra dun pretendido ensino bilingüe que pouco a pouco foi levando a unha escola que pretende ser plurilingüe que por un lado garante un ensino do galego, do castelán e dunha lingua extranxeira e por outro un compromiso co noso idioma.

O MODELO LINGÜÍSTICO ESCOLAR EN GALICIA

Ata o ano2004 non existiu un Plan Xeral con obxectivos claros que definiran un modelo linguistico para o sistema educativo. Non había unha avaliación institucional sobre a competencia bilingüe dos escolares nin se asegurou o cumprimento deste bilingüismo por parte dos docentes aínda que una boa parte do profesorado estaba comprometido.
Aínda así, nos últimos 25 anos o uso escolar das linguas permiteidentificar trazos que representan o modelo lingüistico que a administración defendeu para o noso sistema educativo.
No Estatuto de Autonomía fálase de “ lingua popia “ para subliñar o galego como varidade histórica do territorio.
Todos los ciudadáns de Galicia debemos ter un coñecemento satisfactorio de dous idiomas, e dicir, a competencia bilingüe é unha reponsabilidade do sistema educativo e daadministración para que ao rematar o ensino obrigatorio todos os alumnos teñan unha competencia oral e escrita equiparable en galego e en castelán.
Según o autor a integración lingüística escolar é positiva cando se trata de galegofalantes e castelanfalantes debido a que non existen barreiras comunicativas entre uns e outros e a consecución da meta común da competencia bilingüe veríase favorecida.Ademais a separación escolar por razóns da lingua podería traer unha segregación socioeconómica , sociocultural e mesmo territorial.
Aínda que a Ley de Normalización Lingüística recoñecía o dereito dos nenos da Educación Infantil e 1º ciclo de E.P. a recibir o ensino na súa lingua materna porque se pensaba que era a fórmula “máis natural” para incorporar aos nenos á vida escolar e porque así sereforzaba socialmente o idioma galego nun momento en que ese colectivo era minoritario, hoxe sabemos que a educación vehiculada nunha lingua distinta en idades temperás, non ten que supoñer minguas no uso e coñecemento da lingua materna e garante un dominio maior e máis satisfatorio da outra lingua contribuíndo así a un auténtico bilingüísmo.
O uso das dúas linguas oficiais no corrículo poñendoun 50% das áreas en galego estou dacordo que “ axuda “ a avanzar o proxecto colectivo de ensino bilingüe, pero dende o meu punto de vista non é suficiente para a normalización da lingua a nivel social xa que a comunidade escolar non debe nin pode cargar con toda a responsabilidade neste terreo. Por desgraza fóra do ámbito escolar o galego aínda está minusvalorado en moitos sectores da sociedade...