Gallego

AS ORIXES DO GALEGO

A lingua galega procede do latín, pero na formación das linguas exercen unha grande influencia as que había da chegada do latín, tamén coñecidas como linguas de substrato, etamén das que chegaron posteriormente, linguas de superestrato.
Dentro do substrato, podemos distinguir dúas etapas:
* Aportacións de pobos chegados na idade de pedra ou preindoeuropeos, entreas que destacan: palabras coa raíz “-car” (carballo); palabras coa raíz “-mor” (morodo) e léxico común (lama).

* Aportacións de pobos que falaban linguas indoeuropeas, que podemos dividir en:* Non celtas: deixáronnos aportacións como: palabras co sufixo “-ego” (galego), o nome Galicia e léxico común (páramo).
* Celtas: deixáronnos aportacións como: topónimo “-obre” (Barallobre);léxico común (bico); simplificación de “LL” e “NN” (gallu>galo); paso de “P/T/K” a “b/d/g” (rota>roda) e paso de “CT” a “it” (noctem>noite).

A base principal do galego foi o latínvulgar, coñecido coma estrato, e a súa adaptación máis coñecida como Latinización, achéganos a base do galego actual. As fases da Latinización foron:
* Toma de contacto dos romanos coa poboación.
*Asimilación do latín polas elites.
* Aceptación do latín como lingua cotiá.

Os cambios levados a cabo durante a Latinización no idioma xa existente foron: transformación de “CL-,PL-,FL-“ a “ch”(plantare>chantar); desaparición do “-N- e –L-“ intervocálicas (personam>persoa); “-MB” pasa a “-mb-“ (palumba>pomba); “F” pasa a “f” (fariam>fariña); “-MN-“ pasa a “-N-“(damnare>danar) e “-LT-“ pasa a “-t-” (saltu>souto).
No superestrato do galego debemos distinguir:
* Superestrato xermánico: deixáronnos aportacións como: antropónimos; topónimos rematados en “-ar, -mil,-riz, -monde/-munde, -ufo/ -oufe/ -ulfe, -rei/ -ei, -áns/ -ás/ -á” (Baltar, Samil, Guitiriz, Bahamonde, Randulfe, Forcarei e Bertamiráns) e léxico común (banco).
* Superestrato árabe:...